ابولا چیست؟ What Is EBOLA

ترجمه و تلخیص: دکتر سونیا معصومی*

Ebola virus

ابولا یک بیماری کشنده ویروسی مشترک بین انسان و دام است که پس از ورود به بدن، سلول­ها را کشته، بسیاری از آن­ها را تخریب کرده، سیستم ایمنی بدن را از بین برده و باعث خونریزی شدید تقریباً در تمام ارگان­های بدن شده و بیماری بسیار هولناکی است.

۳۳ مورد شیوع ابولا تا سال ۱۹۷۶ گزارش شده است. این بیماری ابتدا از گینه شروع شد و سپس به لیبریا، سیرالئون و نیجریه گسترش یافت، ولی دانشمندان در ابتدا آن را درسال۱۹۷۶ در جمهوری دمکراتیک کنگو تشخیص داده و به دلیل رودابولا که در کنگو جریان دارد نام ویروس را ابولا گذاشتند. اما بزرگ­ترین شیوع آن درسال ۲۰۱۴ در غرب آفریقا اتفاق افتاد و این شیوع بسیار وخیم­تر و کشنده­تر از شیوع قبلی بود و بیش از هزاران نفر را مبتلا کرد و بسیاری را به کام مرگ فرستاد.

عامل ویروس ابولا چیست؟

ویروس متعلق به خانواده Filoviridae بوده و دانشمندان آن را Filovirus می­نامند.

این ویروس ۵ نوع ساب تایپ دارد که ۴ نوع آن می­تواند افراد را مبتلا کند. ساب تایپ­های آن بسته به مناطقی که در آن شناخته شده­اند تقسیم می­گردند. این مناطق شامل:

  1. Bundiliga (منطقه­ای در غرب اوگاندا)

  2. Restone (ویرجینیا آمریکا)

  3. سودان

  4. Taï Forest  (که قبلاً ساحل عاج نامیده می­شد)

  5. زئیر

ویروس ابولا بیشتر در یک نوع خفاش آفریقایی وجود دارد و مشترک بین انسان و دام است. انسان­ها می­توانند آن­ را به یکدیگر منتقل کنند. حیوانات دیگری هم عامل آن شناخته می­شوند مانند:

  1. شمپانزه ۲- بز کوهی جنگلی۳- گوریل ۴-میمون­ها ۵- خارپشت

در افرادی که از حیوانات آلوده جنگلی نگهداری کنند ویروس می­تواند از راه مایعات و خون آلوده به آن­ها منتقل شده و اگر فرد مبتلا شود می­تواند به دیگران انتقال دهد.

راه­های انتقال کدامند؟

نشستن در کنار فرد مبتلا، هوا، غذا و آب بیماری را منتقل نمی­کند، اما بوسیدن شخص مبتلا و یا خوردن و آشامیدن مشترک با او خطرناک بوده و می­تواند عامل ابتلا باشد. راه­های ابتلا عبارتند از: شیر مادر، مدفوع، بزاق، مایع منی، عرق، ادرار بیمار.

براساس تحقیق CDC (مرکز کنترل و پیشگیری بیماری­ها) ویروس ابولا ۳ ماه می­تواند در مایع منی زندگی کند. افراد در اثر تماس با این مایعات از طریق چشم، دماغ، دهان و پوست زخمی مبتلا می­شوند. کارکنان بهداشتی به دلیل تماس با فرد و مایعات بدن این افراد در معرض ابتلا هستند و بیماری می­تواند از طریق وسایل آلوده بیمار مانند سوزن و یا ارتباط با حیوان آلوده نیز منتقل گردد.

به نظر می­رسد ابولا فقط از طریق پستانداران به انسان منتقل شده و به نظر نمی­رسد که حشرات مانند پشه­ها عامل انتقال آن باشند.

علایم ابولا چیست؟

سردرد، دردعضلانی، درد معده و سرفه و تب بالای ۳۹ درجه از علایم شایع بیماری هستند و اگر بیماری شدیدتر شود استفراغ، اسهال، کبودی و خونریزی بدون ضربه از چشم­ها و لثه را می­تواند به دنبال داشته باشد.

ابتلا به بیماری ممکن است ۲-۲۱ روز باشد، اما اغلب ۸ تا ۱۰ روز است. طبق اظهارنظر CDC، سه هفته طول می­کشد تا علایم ظاهر شوند. علایم اولیه می­توانند تشابه شدیدی با دیگر بیماری­ها مانند: آنفلوآنزا، مالاریا و تب تیفوییدی داشته باشند. برای جلوگیری از انتقال ویروس، افراد مبتلا باید ایزوله شوند.

وقتی شخصی علایم ویروس را داشته باشد، آزمایش خون می­تواند ویروس ابولا را نشان دهد. در آزمایش خون کاهش WBC و پلاکت خون و افزایش آنزیم­های کبدی را مشاهده می­کنیم. بنابراین اگر شخصی تب بالای ۳۹ درجه داشته و علایم در ارتباط با ابولا در او مشاهده گردید باید فوراً تحت مراقبت­های پزشکی قرار گیرد. اگر شخصی از ابولا بهبود یافت و آنتی بادی­های بیماری در خون او توسعه یافت دال بر تأیید بیماری بوده و پزشک می­تواند فعالیت­های فرد و کسانی را ­که با او در ارتباط بوده­اند با احتمال اینکه ممکن است ابولا داشته باشد تحت کنترل بگیرد.

Ebola_Virus_In_Africa

آیا واکسنی برای ابولا وجود دارد؟

تاکنون هیچ روش درمانی و واکسنی که بتواند از ابولا جلوگیری کرده و یا آن را درمان کند مورد قبول واقع نشده و دانشمندان داروهای مختلفی را بر روی حیوانات آزمایش کرده­اند که به نظر می­رسید ممکن است موثر باشد، ولی تجربه روی انسان تاکنون صورت نگرفته است. محققان مطالعاتی روی ۲ واکسن جدید که می­تواند از ابولا جلوگیری کند انجام داده­اند ولی هنوز برای مشاهده بی­خطر و موثر بودن آن­ها لازم است روی افراد بیشتری آزمایش شود.

درمان

داروهای زیادی برای از بین بردن ویروس وجود نداشته و کارکنان بهداشتی علایم ظاهری را درمان کرده و مراقبت­های اولیه را انجام می­دهند که شامل: ۱- مایع درمانی و هیدراته کردن بیماران ۲- اکسیژن­تراپی ۳-متعادل نگهداشتن فشارخون ۴- درمان عفونت­های موجود و مشترک و آن­هایی که ممکن است به وجود بیاید ۵- بالانس الکترولیت­ها است.

طول عمر بیماران وابسته به سیستم ایمنی­شان بوده که چگونه کار می­کند و هرچه مراقبت­های پزشکی زودتر انجام شود، شانس بهبودی آن­ها بیشتر است.

جلوگیری از ابولا

افراد برای محافظت خود از ابولا باید اقدامات زیر را انجام دهند:

  1. اجتناب از تماس با ترشحات بدن و خون بیمار

  2. آموزش برای شناخت و چگونگی جلوگیری از ابتلا به بیماری

  3. رعایت دقیق بهداشت دست­ها شامل شستن دست­ها با آب و صابون و ضدعفونی کننده­های الکلی

  4. خودداری از درگیر شدن با مراسم کفن و دفن بیمارانی که از ابولا مرده­اند مانند دست زدن به بدن بیمار

  5. اجتناب از دست زدن به وسایلی که برای فرد مبتلا به ابولا به کار گرفته شده است مانند: لباس، سوزن یا تجهیزات پزشکی

  6. دور کردن بیماران مبتلا از دیگران و کنترل کسانی (کارکنان بهداشتیدرمانی و تکنسین­های آزمایشگاه) که با بیماران در تماس بوده­اند و ایزوله کردن آن­ها به مدت ۲۱ روز. باید اقدامات احتیاطی بسیار دقیق به عمل آورده و علاوه بر ایزوله کردن بیماران، پوشیدن گان، دستکش و ماسک و محافظت از چشم­ها در هنگام تماس با فرد آلوده ضروری است.

برنامه­ریزی دقیق برای دفع مواد زاید و عفونی نیز در پیشگیری از بیماری حیاتی است. خدمتکاران باید از محلول ضدعفونی­کننده برای تمیز کردن سطوح مکان­هایی که ممکن است با ویروس ابولا در تماس باشد استفاده کنند.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی مرگ و میر ناشی از ابولا ۵۰ درصد بوده و براساس اینکه چه نوع ویروسی بیمار را آلوده کرده باشد این میزان تغییر می­یابد. طبق گزارش آژانس سلامتی کانادا میزان مرگ ومیر ویروس سودان و زئیر می­تواند تا ۹۰ درصد باشد.

* عضو هیات مدیره انجمن پزشکان عمومی رشت

(Visited 714 times, 1 visits today)

درباره‌ Iranian Society General Physicians

2 نظر

  1. لطفا اصلاح فرمائید :

    ۱. موارد آلودیگی ازمایشگاهی شیوع حساب نمی‌شه، بنابرین ۳۳ مورد شیوع نیست.

    ۲. منشأٔ رستن ویرجینیا آمریکا نبوده و نیست ، بلکه آسیای جنوب شرق هست.

    ۳. غذا و آب هم میتواند بیماری را انتقال دهد. گرچه شیعه نیست.

    ۴. ابتلا نه ، بلکه دوره کمون بیماری ۲- ۲۱ روز هست، و طی‌ ۶ روز اول بیماری تکلییف مشخص میشود، اما بیماری تا ۳ هفته هم میتواند طول بکشد.

    ۵. مثبت شدن آنتی بودی در روز‌های اول نامشخص هست، حتا بعد از اولین علامت یعنی‌ تب.

    ۶. چند نوع واکسن و هم انواع دارو‌ها آزمایش شده. ولی‌ استفاده عمومی فعلا موجود نیست. یک نوع واکسن در حال آزمایش عمومی هست.

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*