دور زدن این راه حل ممنوع!

دکتر فرامرز رفیعی

دکتر فرامرز رفیعی

خطایی دیگر در حال رخ دادن است، دور زدن طرح تخصص پزشک خانواده که قرار بود با مشارکت دادن اکثر پزشکان عمومی کشوربه اجرا درآید تا هم به تربیت نیروی مورد نیازطرح پزشک خانواده اهتمام ورزیده شود وهم معضل بی برنامگی وزارت بهداشت و درمان در رابطه با پزشکان عمومی کشوربا این طرح درمان گردد.

قرار است اینبار با تیغ تخصص پزشک خانواده، شاهرگ پزشکان عمومی با تجربه کشور را بزنند، در ادامه اجرای طرح مبارک تحول سلامت بالاخره گویا نوبت به بهداشت، مراقبت‌های اولیه و خط یک سطح ارجاع نیز رسیده است! مقرر گردیده که برای اجرای بهتر طرح پزشک خانواده و کمک به حل مشکلات طب عمومی در کشور طرح تربیت متخصص پزشک خانواده اجرایی شود.

نقدی که در ادامه می آید مشفقانه، علمی و کارشناسی شده است که بر حسب ضرورت و وظیفه شناسی و روشنگری ارائه می گردد تا مبادا راه حلی دیگر، تبدیل به مشکل بشود. همانگونه که طرح تحول سلامت دچار چالش هایی قابل تامل شده است.

اختصاص منابع مالی هنگفت که بطور بی سابقه ای در تاریخ تخصیص منابع و بودجه ای وزارت بهداشت در کشور حادث شد و در قالب طرح مبارک تحول سلامت به اجرا درآمد. طرحی که با موفقیت در جذب اعتبارات دولتی شروعی بسیار خیره کننده داشت. امیدواریم و دست به دعا که منابع آن نیز پایداری لازم را داشته باشد.

اما این طرح خوب با عدم اهتمام به تمام جوانب اجرایی کار دچار توزیع ناموزون و غیرعادلانه شد. و به جای پایه گذاری سنگ بنای نوین تحول در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در کشور به مثابه  تجویز مسکنی موقت برای درد های حاد و مزمن درمان آحاد مردم شریف ایران درآمد.

بی شک نتایج مثبت و موقت بسیار زیادی نیز در سطح خدمات درمانی تخصصی و بیمارستانی به بار آمده که باید به نیکی از آنها یاد کرد. به نحوی که در بیمارستانها بیماران دیگر به دنبال درمان بیماری خود هستند و نه در خیابان ها به دنبال خرید دارو یا در پستوها دنبال تامین مالی هزینه اقامت دربیمارستان.

اما متاسفانه عملکرد این طرح در درون خانواده بزرگ وزارت بهداشت و درمان که از ارکان اصلی پایداری موفقیت های بدست آمده محسوب می گردد نه تنها امیدوار کننده نیست، بلکه حتی منجر به تضعیف بخش بهداشت و مراقبت های اولیه شده است. همچنین باعث ریختن پول های کلان ملی در چاه عمیق درمان شده که با هیچ مقدار پولی پرشدنی نیست!

از سویی با ایجاد انشقاق عملکردی در میان بخش های مختلف کادر درمانی و بهداشتی کشور موجب دور کردن آنها از وحدت عملکرد نیز شده. از سویی دیگر، باعث ایجاد شکاف عمیق تر اقتصادی و اجرایی میان پزشکان متخصص و عمومی و نیز سایر کادرهای پزشکی و پیراپزشکی اعم از پرستاران محترم و سایر پرسنل تشخیصی و درمانی این وزارتخانه عظیم و طویل گردیده که متاسفانه شواهد آن بروز اعتراضات پیوسته ای است که درجلوی وزارتخانه و یا سایر مراکز بروز می کنند.

اکنون باز یک راه حل درست دیگر به روش نادرستی درحال اجرا است. اگر با دیدی خوشبینانه به این موضوع نظری بیاندازیم، خواهیم دید که قصد دارند بطور ناخواسته پزشکان عمومی را از تنها صحنه کوچکی که برایشان باقی مانده بیرون بیاندازند.

ایجاد بی هدف ده‌ها تخصص مختلف کم بود، حال تخصصی دیگر از راه رسیده است. موضوعی که قرار بود به عنوان راه حلی برای تربیت نیروی مورد نیاز طرح پزشک خانواده و نیز حل معضل هویت و اعتبار بخشی طب عمومی کشور و نیز پزشکان عمومی رنج کشیده و دردمند کشور مورد استفاده قرار بگیرد. حال خود به عنوان مشکلی جدید قد علم نموده است.

راه اندازی تخصص پزشک خانواده راه حلی بود که نمایندگان پزشکان عمومی کشور همواره بر اجرای تمام و کمال آن پافشاری می کردند بر درستی آن تاکید داشتند و دارند. لیکن باز تغییر در لحظات آخر و چرخش ناگهانی در اجرا و عدم بهره گیری از نظرات کارشناسی پزشکان عمومی باعث شده تا این راه حل، خود به عنوان زنگ خطری جدید برای ادامه حیات پزشکان عمومی کشور به صدا در آید و نه تنها قادر نخواهد بود تا بر وحدت رویه وعملکرد نیروهای اجرایی بیافزاید، بلکه باعث و بانی اختلافات و مشکلات اجرایی پیچیده جدیدی نیز خواهد شد.

فرمول های پیچیده انتخاب رزیدنت متخصص پزشک خانواده، قائل شدن محدودیت سنی و تعداد افراد پذیرفته شده برای آزمون و خطاهای دیگر از این دست، نمونه هایی از یک شروع نامید کننده است. مسیری که به حاشیه نشینی بیشتر طب عمومی در کشور منجر خواهد شد.

اساتید گرامی، سروران اندیشمند وزارت بهداشت و درمان:

در پشت درهای بسته و بدون مشارکت دادن نمایندگان پزشکان عمومی کشور برای این خیل عظیم و فارغ التحصیلان وزارت عریض و طویل بهداشت و درمان تصمیم سازی نکنید! بارها اصرار شد نمایندگان طبیبان عمومی از انجمن پزشکان عمومی در این زمینه بطور فعالانه مشارکت داشته باشند. نه آنکه با دلایل غیر واقعی آنها را از صحنه دور کنند و صرفا به عنوان نظاره گرمعصوم از آنان نام برده شود. باز بنا بر مصلحت اندیشی گروهی بیرون از جامعه پزشکان عمومی کشور، قرار بر دور زدن محترمانه پزشکان عمومی شده است. بدون حضور واقعی و مشارکت فعالانه و اثر بخش آنها در مورد شصت تا هفتاد هزار پزشک عمومی تصمیم سازی می کنند.

اکنون می خواهند با فرمول تخصص پزشک خانواده به راه حل معضل پزشکان عمومی کشور نیز دست یابند. بدون آنکه به مقدمات و شرایط محیطی اجرا دقت کنند. 

پزشکان عمومی کشور بازوی توانمندی برای اجرای مراقبتهای  اولیه و تعمیم بهداشت عادلانه در کشور و نیز تزریق علم بر بدنه اجرایی و خط مقدم شبکه های بهداشت و درمان کشور هستند که بی واسطه و کم هزینه و نزدیک درب منزل مردم آماده خدمت رسانی می باشند. آنان را نتارانید و نامید نکنید، بلکه دنبال راه حل درست و منطقی باشید.

در کنار اجرای برنامه تخصص پزشک خانواده برای دانشجویان پزشکی و عده ای محدود از پزشکان، سعی کنید پزشکان با تجربه درمانی کشور را به صورت آموزش های پودمانی در دوره های رزیدنتی تخصص پزشک خانواده مشارکت دهید و گرنه زنجیر دیگری به پای طبیبان عمومی کشور خواهید بست و درگیری های بسیاری را میان بخش های مختلف علوم پزشکی ایجاد خواهید کرد. همان گونه که در تربیت پزشک متخصص اورژانس بر سر طبیبان عمومی شاغل در بیمارستانها آوردید. همانگونه که با تربیت پزشک متخصص طب کار بر سر طبیبان عمومی شاغل در این رشته آوردید!

راه حل ها ساده هستند، تا دیر نشده لطفا به این راه حل های ساده بیاندیشید و عمل کنید.

بگذارید نمایندگان طب عمومی کشور بطور فعال در امر تصمیم سازی سرنوشت خود مداخله جدی و اثر گذار داشته باشند.

بگذارید همزمان با اجرای برنامه تخصصی پزشک خانواده برای تربیت نیروی ماهر و جوان در این رشته، از طبیبان عمومی با تجربه، توانمند و عالم  نیز استفاده شود. در کنار بهره گیری از ارائه خدمات پزشکان عمومی آنان را در دوره های آموزش پودمانی تخصص پزشک خانواده مشارکت دهید. نکته مهم همزمانی اجرای این طرح با برنامه فعلی تخصص پزشک خانواده است. توجه داشته باشیم که همزمان با هم اجرا کنیم و نه دیرتر.

طرح تحول سلامت را به بخش بهداشت و ارائه بی دغدغه خدمات مراقبتهای اولیه درمانی گسترش دهید. عدالت در دریافت خدمات خط اول درمانی را سرعت بخشید و هدفمند پیگیری نمایید. بگذارید طرح سطح بندی ارائه خدمات و ارجاع و بالطبع آن طرح پزشک خانواده در سطح وسیعتر و سریعتر در کشور گسترش یابد.

مشکلات امروز بخش بهداشت را به حساب خطاهای قبلی نوشتند، اما اشتباهات امروز را به حساب شما خواهند نوشت. امروز به نصیحت می گوییم بکوشید تا جامه پشیمانی نپوشید، فردا روز همه ما تاوان اشتباهات دیروز و امروز را یکجا و بسیار سخت و پرهزینه پرداخت خواهیم کرد. فارغ از آنکه چه کسی مقصراین اشتباهات باشد.

  دکتر فرامرز رفیعی

عضو هیئت مدیره انجمن پزشکان عمومی ایران و مسئول کمیته آموزش و تحقیق انجمن   

(Visited 440 times, 1 visits today)

درباره‌ Iranian Society General Physicians

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*