گزارش نشست پزشکان عمومی شاغل در حوزه پوست و زیبایی در پنجمین همایش فصلی انجمن پزشکان عمومی ایران

ندا احمدلو

هفتم تا نهم بهمن‌ماه امسال (۱۳۹۴)، مرکز بین المللی همایش‌های رازیِ میزبان جمع کثیری از پزشکان عمومی در مراسم پنجمین همایش فصلی انجمن پزشکان عمومی ایران بود. در حاشیه این مراسم، ‌نشستی با حضور برخی پزشکان عمومی شاغل در حوزه پوست و زیبایی برگزار شد تا در طی این نشست به بررسی مشکلاتِ پیش روی این پزشکان، مسائل ایجادشده بین پزشکان عمومی و متخصصان پوست و درنهایت، را‌ه حلی برای برون‌رفت از این مشکلات پرداخته شود.

در این نشست علاوه بر حضور پررنگ تعدای از همکاران شاغل در حوزه پوست و زیبایی جمعی از اعضای هیات مدیره انجمن از جمله دکتر عباس کامیابی (رییس انجمن)،‌ دکتر عزت‌اله گل‌علیزاده (نایب رییس انجمن)، دکتر شهریار خاقانی (دبیر انجمن)، دکتر ملیحه کیان فر، دکتر حمید طهماسبی‌پور، دکتر فربد رهنمای چیت‌ساز و دکتر محسن مصلحی و همچنین دکتر مهران قسمتی زاده (رییس شورای هماهنگی انجمن)  و دکتر تأملی (مشاور وزیر بهداشت در امور پزشکان عمومی) حضور داشتند که پس از شنیدن مشکلات و صحبت‌های همکاران، به ایراد سخنرانی و ارائه نظر و راه‌کار درباره مشکلات مطرح‌شده پرداختند.

در این نشست، یکی از پزشکان عمومی شاغل در حوزه زیبایی با بیان اینکه رییس انجمن پیوند موی آمریکا، یک پزشک عمومی است، گفت:‌ «مردم باید آزادی اراده داشته باشند و خودشان پزشک‌شان را انتخاب کنند. شاید مسائل مالی موجود در حوزه زیبایی، باعث ایجاد اختلاف‌هایی بین پزشکان عمومی و متخصصان پوست شده باشد اما نکته مهم اینجا است که معمولا مهارت، هنر و تجربه در حوزه زیبایی، حرف اول را می‌زند و پزشکان عمومی هم می‌توانند مانند متخصصان، از پس عمل‌های زیبایی سرپایی مانند تزریق ژل، بوتاکس،‌ مزوتراپی یا لیزرهای زیبایی برآیند. مشکل دیگر اینجا است که تا کار ما پزشکان عمومی در حوزه زیبایی،‌ نظام‌مند نشود، ما با تهدیدهای قانونی مواجه خواهیم بود. گاهی این تهدیدها به حدی می‌رسند که پرسنل مطب پزشکان عمومی در ساعت‌هایی که پزشک در مطب نیست، برای ارائه اطلاعات،‌ تحت فشار قرار می‌گیرند. ما اگر بتوانیم کار خود را نظام‌مند کنیم، دیگر تحت چنین فشارهایی قرار نخواهیم گرفت».

یکی دیگر از پزشکان حاضر در جمع هم بحث بازنگری در آیین‌نامه‌ها را پیش کشید و تاکید کرد که چطور یک پزشک عمومی می‌تواند مسوول فنی مراکز درمانی باشد اما نمی‌تواند عملی ساده و سرپایی مانند تزریق بوتاکس را انجام دهد؟!

همکاری دیگر یادآور شد: «در بهمن‌ماه سال گذشته، تفاهم‌نامه‌ای بین انجمن پزشکان عمومی و انجمن متخصصان پوست،‌ تنظیم شد که از متن آن آگاهی نداریم. نکته قابل توجه اینجا است که تمام پزشکان عمومی شاغل در حوزه پوست و زیبایی باید به کار خود، اعتبار علمی بدهند. این اعتبار علمی هم مستلزم آموزش علمی است. برای این آموزش هم بهتر است که از یک مدرسِ متخصص پوست یا جراح پلاستیک، یا حداقل مدرسی تحت نظارت این افراد در اختیار داشته باشیم تا بتوانیم با علمی کردن آموزش‌ها، اعتبار علمی لازم را به کارمان ببخشیم؛ هرچند که بنده هم گمان می‌کنم فعالیت‌های سرپایی پوست و زیبایی، بیشتر یک هنر است تا علمِ صِرف».

نظر یکی دیگر از پزشکان حاضر در جمع هم این بود که به‌طور حتم، پزشکان عمومی به تمام حوزه‌های پوست و زیبایی اشراف کامل ندارند و گاهی بی‌اطلاعی از بروز برخی عوارض، باعث به خطر افتادن سلامت بیمار و زیر سوال رفتن تمام پزشکان عمومی می‌شود. به عقیده وی هم آموزش‌های سیستماتیک و بالا بردن بارِ علمی پزشکان عمومی علاقمند به حوزه پوست و زیبایی، می‌تواند بسیاری از مشکلات را از سر راه بردارد. این پزشک عمومی تاکید کرد: «اگر آموزش‌های صحیح و معتبری با گرفتن مدرک معتبر همراه باشد، بیمار می‌تواند از حق انتخاب خود استفاده کند و پزشک عمومی هم برای کاری که انجام می‌دهد، مدام در معرض اتهام قرار نمی‌گیرد».

برخی از پزشکان حاضر هم می‌گفتند که اگر آموزش مدون و مدرک معتبری برای اعمال زیبایی وجود داشته باشد، دیگر هر کسی نمی‌تواند بدون مهارت و تجربه، وارد این حوزه شود و اعتبار تمام پزشکان را زیر سوال ببرد.

دکتر ملیحه کیانفر، عضو هیات مدیره انجمن پزشکان عمومی هم نظر جالبی درباره این بحث داشت:‌ «پزشکان عمومی‌ای که در حوزه زیبایی کار می‌کنند، باید محدوده عملکرد مشخصی برای خودشان تعیین کنند. مثلا بهتر است بدانید که قوانین مربوط به محدودیت استفاده از دستگاه‌های لیزر با هدف زیبایی، در بسیاری از کشورها نسبت به ایران، سخت‌گیرانه‌تر است. می‌توان این قوانین و چارچوب‌ها را به ایران آورد و براساس نیازهای مردمی و توانمندی پزشکان داخلی، این قوانین را بازنگری و بومی‌سازی کرد. اگر امکان جدایی حوزه زیبایی از پوست و مو وجود نداشته باشد، بهتر است انجمن پزشکان عمومی و متخصصان پوست، بر سر حداقل‌ها و حد و مرزها، به تفاهم برسند».

دکتر عزت‌اله گل‌علیزاده، نایب رییس انجمن پزشکان عمومی هم در ادامه این جلسه خاطرنشان کرد: «با گسترش رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی، بحث تداخل بین‌ رشته‌ای به وجود آمده است. ما باید با نظر انداختن به نظام‌های آموزشی طب زیبایی در کشورهای دیگر، بتوانیم با بومی‌سازی این نظام‌ها از آنها استفاده کنیم».

در پایان این جلسه هم دکتر عباس کامیابی، رییس انجمن پزشکان عمومی با اشاره به اینکه حوزه زیبایی،‌ قابل ضبط برای گروه خاصی نیست و مهارتی مستقل به شمار می‌رود،‌ گفت: «ما تفاهم‌نامه‌ای با انجمن متخصصان عمومی امضا کرده‌ایم که البته در بهمن ماه سال گذشته تهیه شد اما امضای آن تا حدود یک ماه پیش به طول انجامید. اساس این تفاهمنامه بر احترام متقابل و تعیین حدود صلاحیت پزشکان عمومی و متخصصین پوست در حوزه زیبایی بر اساس نظرات کارشناسی و مدل های علمی و رایج در سایر کشورهای مترقی است. اما نکته مهم اینجاست که باید به چند هدف یا سیاست اساسی توجه داشته باشیم؛ مانند:

• رعایت حقوق مردم و توجه به اینکه سلامت مردم در اولویت قرار دارد.
• توانمندسازی پزشکان عمومی در حوزه زیبایی با آموزش و ارائه مجوز معتبر.
• تعیین حدود صلاحیت و چارچوب‌های منطقی در حوزه زیبایی  منطبق با اصول علمی و حرفه ای.
• بهبود نظارت برعملکرد کلیه مشاغلی که در حوزه زیبایی فعالیت می نمایند، از جمله: شرکت ها، تولیدکنندگان و وارد کنندگان تجهیزات و مواد آرایشی
• اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از مداخلات پزشکی سایر گروه های ناکارآمد
• حضور فعالانه پزشکان عمومی در انجمن و پرهیز از پیگیری مشکلات خود، خارج از انجمن.

در پایان بر انسجام پزشکان شاغل در حوزه  پوست و زیبایی و همچنین فعال تر نمودن کمیته مراقبت های پوست ذیل تشکیلات انجمن تاکید گردید.