انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
دکتر رضا دوستی
عضو انجمن پزشکان عمومی آذربایجان غربی
سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: بخشنامه‌هایی که طی سالیان اخیر از سوی معاونین و مدیران زیرمجموعه وزارت بهداشت، جهت تعیین حدود صلاحیت حرفه‌ای ابلاغ‌شده‌اند با انتقادات زیادی از سوی ذی‌نفعان مواجه شدند که در ذیل به‌عنوان نمونه به‌نقد دو بخشنامه‌ای که در حوزه لیپوساکشن صادرشده، می‌پردازم. بخشنامه اول به شماره ۸۷۵۵/ص/۱۳۹۵ مورخ ۱۸/۲/۹۵ از سوی سرپرست اداره نظارت و بازرسی مستندات به نامه شماره ۳۸۹۳/۴۰۲ مورخ ۶/۲/۹۵ مدیرکل دفتر نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت درباره انحصار استفاده از دستگاه لیپوماتیک بدون نیاز به دوره جدید به متخصصین جراحی پلاستیک و جراحان عمومی بوده و متخصصین پوست را صرفاً پس از طی دوره مربوطه مجاز به انجام لیپوساکشن دانسته و بخشنامه دوم به شماره ۱۶۰۷/۵۰۵/د مورخ ۳۰/۴/۹۵ از طرف قائم مقام دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی وزارت بهداشت با محتوای انحصار انجام لیپوساکشن بدون طی دوره جدید به متخصصین جراحی پلاستیک بوده و «سایر متخصصین مرتبط» که احتمالاً منظور همان متخصصین پوست و جراحان عمومی است، فقط با ارائه مدرک پس از گذراندن دوره‌های مربوطه مورد تائید وزارت بهداشت مجاز به انجام آن دانسته. تفاوت عمده بخشنامه اول و دوم در حذف پزشکان عمومی و تحدید استفاده بدون دوره به متخصصین جراحی پلاستیک و مبهم نمودن جایگاه متخصصین پوست و جراحان عمومی با ذکر عبارت «متخصصین مرتبط» و قابل تفسیر نمودن آن در بخشنامه دوم است.
در این خصوص قابل ذکر است:
اول: صدور دو بخشنامه متفاوت در مدت کمتر از ۳ ماه نشانگر بی‌برنامگی و عدم وجود راهبرد مشخص و نظم کافی مدیریتی در وزارت بهداشت در حیطه تعیین حدود صلاحیت حرفه‌ای است که به‌جای شفاف‌تر نمودن موضوعات، تمایل به مبهم نمودن و باقی گذاردن محل تفسیر به نفع وزارت بهداشت را آشکار می‌نماید.
دوم: مطابق قانون چگونگی تعیین حدود وظایف و صلاحیت صاحبان حرف پزشکی، تعیین این حدود می‌بایست با مشورت سازمان نظام پزشکی و با عنوان آیین‌نامه بوده و منطبق با اصل ۱۳۸ قانون اساسی حداقل به امضای وزیر بهداشت رسیده باشد.
سوم: با بررسی کوریکولوم آموزشی هر سه رشته جراحی عمومی، بیماری‌های پوست و جراحی پلاستیک مشخص می‌گردد انجام لیپوساکشن برای رفع چاقی یا زیبایی، صرفاً در کوریکولوم آموزشی جراحی پلاستیک وجود دارد. برای وزارت بهداشتی که خط قرمز حدود صلاحیت حرفه‌ای را (به‌اشتباه) کوریکولوم آموزشی می‌داند اصولاً صدور هرگونه مجوز یا برگزاری هرگونه دوره آموزشی برای سایر متخصصین چگونه قابلیت توجیه دارد؟
چهارم: با توجه به مقدمه اهداف کوریکولوم آموزشی بیماری‌های پوست، اصولاً موضوعات صرفاً زیبایی در حیطه اهداف کوریکولوم نبوده و متخصصین پوست صرفاً با «بیمار» سروکار دارد و اضافه کردن انجام هرگونه پروسیجر زیبایی به این کوریکولوم نیز حداکثر به‌عنوان رفع نازیبایی پوستی که به‌عنوان بیماری قابل‌تعبیر است هست و نه زیباتر کردن پوست «مشتری» که عرفا دارای هیچ مشکل پوستی نیست (مانند تزریق ژل لب و گونه و …) لیکن به هر ترتیب چربی زائد یا چاقی که صرفاً باعث برآمدگی ارگانی به نام پوست در بدن می‌گردد چه ارتباطی با بیماری‌ها و حتی زیبایی خود پوست دارد تا بتوان تخصص پوست را جزو «متخصصین مرتبط» در نظر گرفت؟
پنجم: به نظر اگر قرار بر در نظر گرفتن یکی از تخصص‌های بیماری‌های پوست و جراحی عمومی به‌عنوان تخصصی «مرتبط» باشد، با توجه اینکه اصولاً درمان چاقی به روش جراحی یکی از عناوین درسی رفرانس های جراحی عمومی است و اصولاً لیپوساکشن در برابر سایر جراحی‌های کاملاً تهاجمی رشته جراحی عمومی امری پیچیده تلقی نمی‌گردد، فقط متخصصین جراحی عمومی «مرتبط» محسوب می‌شوند و نه بیماری‌های پوست.
ششم: با توجه به اینکه متخصصین پوست ازنظر وزارت بهداشت جزو «متخصصین مرتبط» در نظر گرفته‌شده‌اند، فارغ از عدم ارتباط اهداف کوریکولوم آموزشی بیماری‌های پوست با زیبایی پوست و حتی با قبول این ارتباط، چاقی جزو معضلات زیبایی «پوست» نیست، سؤال این است که متخصص پوست غیر از مهارت‌های محدود و معین در زمینه جراحی‌های مینور در زمینه پوست، در مورد یک روش تهاجمی جراحی مانند لیپوساکشن چه اطلاعات یا مهارتی بیش از یک پزشک عمومی دارد که امکان طی دوره صرفاً برای «متخصصین» مرتبط میسر است؟
هفتم: با توجه به اینکه اقدام به انجام لیپوساکشن جهت درمان چاقی برای متخصصین پوست و جراحی عمومی با گذراندن دوره مربوطه مجاز است برگزاری این دوره بنا به صلاحدید وزارت بهداشت است یا ضوابط مشخصی دارد؟
منتشر شده در: روزنامه سپید
