انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
Related Articles
دکتر مائده حاجی‌آقایی – عضو هیات مدیره‌ی انجمن پزشکان عمومی شیراز
نمایندگان پزشکان عمومی و دانشگاه‌های علوم پزشکی فارس و مازندران به‌همراه معاون بهداشتی وزارت بهداشت، مدیر کل بیمهی سلامت و معاون درمان سازمان تامین اجتماعی با حضور در نشست کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، اجرای برنامه‌ی پزشک خانواده در این دو استان را بررسی کردند.
این جلسه روز ۲۶ خرداد ۹۴ به درخواست انجمن پزشکان عمومی شیراز و به‌دنبال جلسه‌ی خصوصی با دکتر شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، به‌منظور تداوم، اصلاح و توسعه‌ی پزشک خانواده تشکیل شد.
در این جلسه دکتر ایمانیه و دکتر جان‌بابایی (روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی شیراز و مازندران)، دکتر بهجو، دکتر تدین و دکتر حاجی‌آقایی از هیات مدیره‌ی انجمن پزشکان عمومی شیراز، دکتر هدایتی، دکتر گل‌باغی و دکتر آقاپور از مازندران، اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، دکتر سیاری معاون بهداشتی وزارت بهداشت، دکتر کبیر مدیر کل بیمهی سلامت و دکتر توانایی معاون درمان سازمان تامین اجتماعی حضور داشتند.
در ابتدا دکتر شهریاری ضمن اشاره به اهمیت اجرای پزشک خانواده به این نکته اشاره کرد که شرط اجرای صحیح و موفقیت‌آمیز پزشک خانواده رضایتمندی پزشکان عمومی است که مجریان طرح هستند. وی همچنین اشاره کرد که چند وقتی است گله‌ی نمایندگان در مورد پزشک خانواده کم شده و این امر می‌تواند ناشی از رضایتمندی بیشتر مردم باشد. سپس دکتر بهجو رییس انجمن پزشکان عمومی شیراز بحث را آغاز کرد که وضعیت پزشکان عمومی قبل از شروع طرح اسفناک بود و با شرایط بسیار بد در درمانگاه‌ها مشغول کار بودند و وضعیت بعضی مطب‌ها نیز بهتر نبود تا این‌که در تیر ماه ۹۱ با همراهی و ایثار پزشکان عمومی این طرح در استان فارس آغاز شد و با وجود فراهم نبودن زیرساخت‌ها کار ادامه پیدا کرد. در دولت جدید تیم کارشناسی به دو استان فارس و مازندران اعزام شد و مشکلات را آسیب‌شناسی کرد که تقریباً ۹۰ درصد از مشکلات را شامل می‌شد ولی از آن موقع تاکنون اراده‌ای جدی برای حل مشکل نبوده و عدم وجود نرم‌افزار مناسب الکترونیکی مهم‌ترین مانع به‌منظور اجرای بسته‌هاست. همچنین نبود گایدلاین، برگزاری نامنظم جلسات ستاد اجرایی کشوری، تغییرات مدیریتی و عدم حمایت قاطع مسوولین وزارتخانه، نگرانی از تداوم و اصلاح برنامه پزشک خانواده را ایجاد کرده است و به‌همین دلیل و به‌دلیل عدم امنیت شغلی، پزشکان تک‌شیفت حاضر به دو شیفته شدن نیستند.
سپس دکتر هدایتی از مازندران بیان کرد در ابتدا به‌دلیل تغییر رویه، نارضایتی‌هایی در مردم ایجاد شد ولی خوشبختانه به‌تدریج این مساله کمرنگ شده به‌طوری که علی‌پور نماینده‌ی قایم‌شهر اعلام کرد که در ۸ ماه گذشته شکایتی ثبت نشده است. در مازندران دغدغه‌ی توقف طرح وجود دارد و انتظاراتی برای حمایت توسط مسوولین وجود دارد و انتظار می‌رود حلقه‌های مفقوده پیدا شوند. به‌عنوان مثال در مازندران برای اولین بار در چند روز گذشته ستاد راهبردی تشکیل گردید و مسوولین از جمله استاندار از شرح وظایف ستاد مطلع نبودند. ستاد کشوری نیز منظم تشکیل جلسه نمی‌دهد. بعضی از مسوولین اجرای طرح پزشک خانواده در کل کشور را تا ۱۵ سال آینده پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که برنامه‌ی زمان‌بندی مشخصی برای آن وجود ندارد.
دکتر جان‌بابایی هم در سخنان خود مهم‌ترین ایراد طرح را شتابزدگی آن دانست که این مساله باعث شده است ایرادات نمود بیشتری پیدا کند؛ ایراداتی از جمله مشکلات نرم‌افزاری و همسان‌سازی بیمه‌ها.
در حال حاضر یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر یعنی ۸۵ درصد جمعیت استان پزشک خانواده خود را انتخاب کرده‌اند و بقیه یا بیمهی نیروهای مسلح هستند یا اعتقادی به پزشک خانواده ندارند. ۱۰۰ درصد جمعیت ویزیت پایه شده‌اند و بسته‌های بهداشتی همانند دیابت، فشار خون، مادران باردار، سالمندان به‌تدریج در حال اجراست. سال گذشته کل دانش‌آموزان مقطع اول ابتدایی با جمعیتی نزدیک به ۴۰ هزار نفر توسط پزشک خانواده ویزیت شدند و امسال هم به‌همین ترتیب ادامه می‌یابد. راهکار پرداخت به دستیار پزشک خانواده و وظایفش مشخص شده است. بسته‌ی مادران باردار در غرب استان اجرا می‌شود. ۶۰ هزار بیمار فشار خونی تشکیل پرونده داده‌اند و پس از مرحله‌ی غربالگری فراخوان فعال شروع می‌شود. در حال حاضر حدود ۵۰۰ پزشک در مازندران پزشک خانواده هستند و ۲۷ درصد از پزشکان تک‌شیفت، دو شیفت شده‌اند. نرم‌افزار به‌تدریج در حال اجراست و در بابلسر ۲۰ پزشک از نرم‌افزار جاری استفاده می‌کنند. امیدواریم تا پایان سال نرم‌افزار در اختیار همه‌ی پزشکان قرار گیرد. در حال حاضر ویزیت و دارو رایگان است. از دستاوردهای این طرح ویزیت افراد محروم در حاشیه‌ی شهرهاست.
سپس دکتر ایمانیه رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز ضمن اشاره به این‌که در فارس ۸۸ درصد از جمعیت شهری پزشک خانواده دارند، به‌این موضوع اشاره کرد که تمام پزشکان عمومی واجد شرایط به‌جز ۵۰ نفر وارد طرح شده‌اند که ۷۲ درصد خصوصی و ۲۸ درصد دولتی هستند و از این تعداد ۵۹۸ نفر تک‌شیفت و ۴۵۰ نفر دو شیفت هستند. ۱۲۵۳ پزشک متخصص و فوق‌تخصص هم با طرح همکاری می‌کنند که ۷۴۱ نفر دولتی و ۵۱۲ نفر پزشک بخش خصوصی هستند. نظارت جدی بر کار پزشکان وجود دارد. به طوری که ۶۳۳۵ مورد بازدید از مطب پزشکان، ۱۲۲۰ مورد بازدید از درمانگاه و ۱۲۱۲۶ مورد بازدید از داروخانه‌های مجری انجام شده و ۸۵۲ مورد تذکر کتبی و ۲۳۶ مورد تعهد از پزشکان اخذ شده است. عمده‌ترین شکایت مردم این است که چرا فقط با برگه‌ی ارجاع باید به پزشک متخصص مراجعه کنند که‌این هم از ماهیت طرح است.
از مهم‌ترین دستاوردها: رفع همپوشانی بیمه‌ها، امکان ادغام برنامه‌های سلامت، کاهش خوددرمانی، ارتقای جایگاه پزشکان عمومی، اشتغال‌زایی پزشکان عمومی، ماما، بهداشت خانواده و بهداشت عمومی، استفاده‌ی کمتر دهک‌های بالای جمعیت از یارانه‌ی سلامت و کاهش پرداختی از جیب مردم است.
همچنین از تعداد نسخ بیش از ۴ قلم دارو در فارس یک درصد کم شده، میزان مصرف آنتی‌بیوتیک کاهش یافته و همچنین تجویز کورتیکواسترویید تزریقی از ۲۴ به ۲۱ درصد رسیده است. اما مهم‌ترین مشکلات در اجرا، پرداخت نامنظم سازمان‌های بیمه‌گر، عدم اجرا در کل کشور، مشکلات نرم‌افزاری و همچنین نگرانی کادر سلامت از جمله متخصصین و فوق‌تخصص‌ها در مورد ادامه‌ی برنامه است.
سپس دکتر شهریاری به اهمیت و جایگاه پزشک خانواده اشاره و تاکید کرد که بحث پزشک خانواده در برنامه‌ی چهارم و پنجم توسعه مطرح شده و قطعاً در برنامه‌ی ششم هم خواهد بود و در کشورهای توسعه‌یافته نیز هنوز مشکلات پزشک خانواده ادامه دارد و اصولاً ماهیت این طرح به‌دلیل این‌که مردم را از یک مجرای خاص به پزشک متخصص سوق می‌دهد، طوری است که در مردم ایجاد نارضایتی می‌کند.
سپس دکتر سیاری معاون بهداشت وزارتخانه اشاره کرد که بخشی از گایدلاین‌ها آماده شده و بقیه در حال اجراست. بسته‌ی آموزشی و بسته‌ی خدمتی مراقبان سلامت نیز تعریف شده است. همچنین نظام پرداخت نیز اصلاح خواهد شد و بخشی از سرانه، ثابت و بقیه به‌صورت کارانه خواهد بود. بسته‌ی آموزشی در حال آماده شدن است.
دکتر رستمیان، نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، نیز از دکتر سیاری درخواست کرد که وزارتخانه جدول زمان‌بندی خود را برای ارایه‌ی گایدلاین‌ها و بسته‌های خدمتی و آماده شدن نرم‌افزار الکترونیک ارایه دهد. دکتر خضری عضو کمیسیون بهداشت مجلس هم اعلام کرد که کمیسیون موافق اجرای پزشک خانواده است و قطعاً در برنامه‌ی ششم هم بر آن تاکید خواهد کرد و اصولاً هر طرحی با این عظمت مشکلاتی نیز به‌دنبال خواهد داشت و ما باید به دنبال رفع مشکلات باشیم.
سپس یکی دیگر از حاضرین جلسه اشاره کرد که پزشک خانواده، نمونه‌ی اقتصاد مقاومتی است و باید این مساله پیگیری شود که چرا این طرح در کل کشور تسری نمی‌یابد و اصولاً چرا عمده‌ی بودجه در درمان مصرف می‌شود و برای پیشگیری هزینه نمی‌شود.
در ادامه دکتر کبیر مدیر کل بیمهی سلامت ضمن تشکر از کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به‌دلیل پرداختن به موضوع پزشک خانواده، اذعان کرد منابع سلامت جز از مسیر سطح‌بندی و ارجاع نباید هزینه شود. با توجه به این‌که ۹۰ تا ۹۵ درصد از بودجه‌ی پرداخت به پزشک و ماما توسط بیمه‌هاست، امروزه بعد از گذشت ۱۰ سال از اجرای پزشک خانواده‌ی روستایی و ۳ سال پزشک خانواده‌ی شهری، نیاز به بازنگری فرآیندهای ارجاعی است و در کشور ما با توجه به تغییر و تحولات سلامت باید بازنگری شود. منابع سلامت پایدار نیست گرچه تلاش شده مسیر واضح و مشخصی برای آن تعریف شود. همچنین باید کیفیت و کمیت ارایه‌ی خدمات تضمین گردد و کاهش پرداخت از جیب مردم، سرلوحه قرار گیرد.
دکتر رستمیان نیز ضمن تشکر از روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی فارس و مازندران که پیگیر و پیشرو در اجرای طرح بودند با تایید این مطلب اشاره کرد که عملکرد وزارت بهداشت و اثربخشی صرف هزینه‌ها می‌تواند باعث پایداری طرح گردد.
دکتر کبیر اجباری نبودن ارجاع در مازندران و دریافت فرانشیز در فارس را از ناهماهنگی‌های طرح دانست و در خصوص ارجاع تاکید کرد ما هم معتقدیم ارجاع تنها راه برون‌رفت مشکلات فعلی نظام سلامت، پزشک خانواده است و باید اجباری شود و در خصوص فرانشیز فارس نیز بیان کرد با وجودی که دوستان در شیراز فرانشیز را برای کنترل بار مراجعات موثر می‌دانند ولی گزارشات میدانی ما این مساله را تایید نمی‌کند و شاید تنها دلیل دریافت فرانشیز، پرداخت نامنظم بیمه‌ها باشد.» همچنین بیان کرد که اگر نظام الکترونیک شکل نگیرد ارجاع ساماندهی نمی‌شود.
دکتر توانایی معاونت درمان تامین اجتماعی نیز اشاره کرد که فارس و مازندران دو‌گانه عمل می‌کنند. در فارس ارجاع سطح ۲ اجرا شده ولی فرانشیز اخذ می‌کنند که دریافت آن اثری در کنترل بار مراجعات ندارد. نباید به بیمه‌ها به چشم قلک نگریسته شود و نظارت باید با بیمه‌ها باشد و هرچه زودتر نرم‌افزار الکترونیک اجرا شود.
دکتر محمدصادقی نماینده‌ی مردم کازرون و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز تاکید کرد که باید هماهنگی بیشتری بین وزارت رفاه و بهداشت و درمان شکل بگیرد و هرچه زودتر تکلیف گایدلاین و نسخه‌نویسی الکترونیک مشخص شود. همچنین نظارت‌ها بر نسخ جدی باشد و نواقص برطرف گردد.
دکتر رهبری نماینده‌ی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز بیان کرد که مرکز پژوهش‌ها به بحث پزشک خانواده و بررسی نتایج اجرای طرح ورود کرده و قرار است بازدیدهایی از دو استان داشته باشد و نتایج را به کمیسیون ارایه دهد.
سپس دکتر تدین با اشاره به تمایل قلبی برای حضور در مراسم تشییع شهدای غواص و سپاس از ایثار شهدا، وارد شدن پزشکان دو استان فارس و مازندران را نیز نمودی از ایثار و ازخودگذشتگی در راستای اصلاح نظام سلامت کشور با وجود تمام سختی‌هایی که از ابتدا تاکنون داشته، دانست و اظهار کرد که وزارت بهداشت باید قدر این همراهی عظیم پزشکان عمومی دو استان با این تکلیف قانونی را ارج نهد.
در پایان دکتر ایمانیه نیز با اشاره به این‌که بهترین مظهر اقتصاد مقاومتی، نظام ارجاع است از اعضای کمیسیون خواست که از این پس به دو استان به چشم پیشرو در اجرا بنگرند و نه پایلوت. همچنین درخواست کرد گایدلاین‌ها مورد تفاهم دو وزارتخانه باشند و پرداخت‌ها براساس گایدلاین صورت پذیرد.
با سلام و احترام ، بنده دکتر محسن آقاپور از نمایندگان پزشکان خانواده استان مازندران در جلسه مذکور بودم که به اشتباه دکتر آقازاده درج شده است لطفاً در صورت امکان آن را اصلاح فرمایید . با سپاس ۹۴/۰۴/۱۹