انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
Related Articles
سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هفته دولت با حضور در ایرنا دستاوردهای طرح تحول بهداشتی را تشریح کرد و از اجرای نظام ارجاع، استقرار نظام نوین خدمات سلامت و استراتژی ۹۰-۹۰-۹۰ برای کنترل چهار بیماری مرگ آور غیر واگیر خبر داد.
به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، علی اکبر سیاری در هفته دولت از خبرگزاری جمهوری اسلامی بازدید کرد و در میزگردی با حضور خبرنگاران ایرنا به تشریح دستاوردهای طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت پرداخت و تاکید کرد: اولین اقدام در اجرای این طرح بررسی و آسیب شناسی وضع سلامت مردم و نظام ارائه خدمات بود که در ابتدای فعالیت دولت یازدهم در وزارت بهداشت انجام شد.
وی با اعلام نتیجه این بررسیها گفت: نتیجه حاکی از وجود مشکلاتی در حوزه بهداشت روستاها و مناطق محروم بود، از جمله این مشکلات زیرساختهای فرسوده و تجهیزات و نیروهای غیراستاندارد بود. همچنین با کمبود پزشک در مناطق روستایی مواجه بودیم، در سال ۹۲ حدود ۴ هزار و و ۳۰۰ پزشک در روستاها بود که امروز به ۶ هزار و ۷۰۰ پزشک افزایش یافته است.
او با تاکید بر اهمیت دستاوردهای طرح تحول سلامت در روستاها افزود: اولین اقدام در این طرح خدمت رسانی به روستاییان بود چرا که روستاییان به خدمات بخش خصوصی دسترسی ندارند و فقط بخش دولتی باید به این گروه خدمت رسانی کند بنابراین اولویت اول وزارت بهداشت در روستاها تکمیل ، تجهیز، بهبود و استانداردسازی مراکز و اجرای برنامه پزشک خانواده بود.
**اشتغال ۲۴۰۰ روستایی در طرح تحول سلامت
سیاری با اشاره به اینکه برای ارائه خدمات بهداشتی به روستاییان به دو هزار و ۴۰۰ خودرو نیاز بود، اضافه کرد: برای جبران این کمبود خودروهایی را از خود روستاییان کرایه کردیم و از خود آنها به عنوان راننده کمک گرفتیم و با این طرح برای ۲ هزار و ۴۰۰ پزشک و ۲ هزار و ۴۰۰ روستایی از طریق خرید خدمت و بدون اضافه کردن هیچ فردی به سیستم دولتی شغل ایجاد کردیم.
وی گفت: تمام این خدمات از طریق خرید خدمت انجام شد و وزارت بهداشت هیچ نیرویی را برای گسترش خدمات به روستاییان استخدام نکرده است، با این اقدامات که در قالب طرح تحول بهداشتی در کشور تاکنون ۱۵ هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شده که در شرایط نامناسب بیکاری و این یکی از دستاوردهای بزرگ در دولت تدبیر و امید چه در روستا و چه در شهر است.
**تکمیل شبکه خانههای بهداشت روستایی
معاون وزیربهداشت با اشاره به اینکه اکنون هیچ مرکز بهداشتی -درمانی روستایی درمانی در کشور وجود ندارد که پزشک ، خودرو و دارو نداشته باشد ادامه داد: در دو سال گذشته دو هزار خانه بهداشت به منظور ارائه خدمات به روستاییان ساخته شده است و امسال نیز ۹۵۵ خانه بهداشت جدید اضافه کردهایم و مراکز اقامتی نیز برای زندگی پزشکان آماده کردهایم.
وی گفت: هدف دسترسی آسان به داروهای اساسی تعداد داروها در مراکز بهداشتی- درمانی روستایی به ۴۳۶ قلم افزایش یافته و مکملهای غذایی مانند قرص آهن نیز برای دختران و زنان باردار در شبکه بهداشتی کشور وارد شد.
سیاری با اشاره به اهمیت توزیع قرص آهن برای جبران کم خونی افزود: کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از موضوعات مهم در خانمهای حامله است. هرچند که این موضوع با توجه به غنی سازی آرد کشور با آهن و اسید فولین از سال ۷۷ در ایران به ۱۴ درصد در میان زنان کاهش یافته است اما توزیع قرص آهن بین دختران و زنان باردار نیز اهمیت زیادی دارد.
معاون وزیر بهداشت افزود: در مورد کم خونی فقر آهن ایران با شیوع ۱۴ درصدی در مقایسه با کشورهای دیگر از جمله آمریکا با آمار ۱۷ درصد، فرانسه ۲۵ درصد و ترکیه ۲۸ درصد وضع بهتری دارد اما باید به خانمهای باردار مکمل آهن تجویز شود.
وی اضافه کرد: از طرفی به دختران دبیرستانی نیز قرص مکمل آهن به مدت ۱۲ هفته در سال و هفتهای دو عدد تجویز میشود و این غنی سازی درصد فقر آهن را در کشور پایین آورده است. اما از سویی با بررسیهای صورت گرفته مشاهده شد که کمبود ویتامین دی نیزطی ده سال ۶ برابر افزایش یافته است. این مسئله اتفاق باعث شد که یک مکمل جدید ویتامین دی نیز به مکملهای قبلی در شبکه بهداشت روستایی اضافه کنیم.
سیاری ادامه داد: اصلاح دیگری که در مورد مکملها صورت گرفت، این بود که در گذشته از ۱۵ روزگی به نوزاد قطره ویتامین داده میشد ولی اکنون آن را به ۳ تا ۵ روزگی رساندهایم که البته این تغییرات بر اساس مطالعه و تحقیق بوده است.
**تحول بهداشت در مناطق شهری
وی با اشاره به اینکه در شهرها مردم از سه ناحیه آسیب میبینند اضافه کرد: برنامه دوم طرح تحول بهداشت، تغییر و تکمیل شبکه بهداشت درمانی شهری است که در دستورکار قرار گرفت چرا که در شهرها سلامتی مردم از سه ناحیه مورد آسیب قرار میگرفت . یکی آسیبهای اجتماعی، دیگری بیماریهای غیرواگیر و در نهایت بیماریهای واگیر و از آنجا که سبک زندگی انسانها عوض شده است ،بیماریهایشان نیز عوض میشود و در پی آن علل مرگ نیز در حال تغییر است.
سیاری خاطرنشان کرد: در سال ۶۲ که من در اهواز بودم، هر روز یک کودک بستری و سالی ۱۰ هزار کودک به علت کزاز فوت میکرد اما سالهاست که به دلیل کنترل و تزریق واکسن کزاز به مادر حتی یک مورد مرگ نوزاد از کزاز در کشور گزارش نشده است.
**کنترل وبا بعد از طرح تحول سلامت
وی اضافه کرد: از طرفی ۴۰ سال است که کشور ما درگیر بیماری وبا است اما با کنترل و نظارت، در سال ۹۳ هیچ موردی از این بیماری گزارش نشد، سال ۹۴ یک مورد طغیان گزارش شد و امسال نیز هیچ موردی مشاهده نشده است .این در حالی است که در سال ۹۲ در چندین استان کشور بیماری وبا گزارش شده بود و دستاورد این حاصل حضور سیستم فعال بهداشتی وهمچنین همکاری وزارت نیرو برای تأمین آب شرب سالم است.
سیاری با اشاره به بیماری ایدز گفت: زمانی ایدز در کشور وجود نداشت ولی اولین نشانههای این بیماری از سال ۶۴ درکشور مشاهده شد و در حال حاضر ۳۰ هزار بیمار مبتلا به ویروس ایدزی شناسایی شده است و پیش بینی میشود، ۷۰ تا ۸۰هزار نفر دیگر در ایران به این ویروس مبتلا باشند که ناشناخته باقی ماندهاند.
**بازتعریف شبکه بهداشت شهری
معاون وزیر بهداشت افزود: باید سیستم را به گونهای طراحی کنیم که پاسخگوی این نیازها باشد. به این منظور در باز طراحی شبکه بهداشت شهری برای هر سه هزار نفر یک کارشناس سلامت، یکی کارشناس روان برای مشکلات آسیبهای اجتماعی اعتیاد و یک کارشناس تغذیه برای بیماریهای غیرواگیر تعریف کردهایم.
** ۴ بیماری مهم و ۸ عامل خطر
سیاری ادامه داد: معتقدیم تغذیه ناسالم و کم تحرکی به همراه اضافه وزن و چاقی، قند خون بالا، فشار خون بالا، چربی خون بالا، مصرف الکل و مصرف سیگار ۸ عامل اساسی در بروز چهار بیماری مهم شامل بیماریهای قلبی، تنفسی، دیابت و سرطان هستند که ۷۶ درصد علت مرگ را تشکیل میدهند بنابراین سیستم بهداشتی باید به گونهای طراحی شود که پاسخگوی نیاز این افراد باشد به همین دلیل کارشناس سلامت برای تشکیل پرونده سلامت برای همه مردم ایران درنظر گرفته شده است .
وی اضافه کرد: در این طرح مردم به سه دسته تقسیم میشوند یا سالم هستند یا عوامل خطر دارند یا بیمار هستند. در صورتی که بیمار باشند باید به پزشک عمومی معرفی شوند و اگر نیاز به متخصص و درمان تخصصی داشتند به بیمارستان اعزام میشوند.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به اینکه تیم سلامت با محوریت تیم پزشک خانواده فعالیت میکند گفت: بستر اجرای برنامه پزشک خانواده، اجرای پرونده الکترونیک سلامت است، در حال حاضر ۴۰ میلیون نفر در کشور در سامانه سیب ثبت نام کردهاند که از این تعداد ۲۸ میلیون نفر روستایی و بقیه در شهر هستند.
سیاری گزارشی از گسترش سامانه سیب ارائه کرد و افزود: این سامانه در خراسان شمالی ، قم و زنجان کامل شده است البته به جز خراسان رضوی و گلستان که سیستم متفاوتی دارند در بقیه استانها از سیستم سیب استفاده میشود. در حال حاضر برای حدود ۳۰ میلیون نفر در کشور دسترسی به خدمات اولیه بهداشتی را با روش نظام نوین فراهم کردهایم یعنی یک کارشناس مراقب سلامت ، یک کارشناس تغذیه و یک کارشناس روان و یک پزشک برای افراد تحت پوشش نظام نوین سلامت وجود دارد.
**استقرار نظام نوین خدمات سلامت
وی با اشاره به مشکلات اجرای طرح تحول در روستاها گفت: مشکلی که این سیستم دارد کمبود پزشک عمومی و منابع مالی است . از طرفی اولویت اول روستا بود، اولویت دوم حاشیه شهر و شهرهای با جمعیت ۵۰ هزار نفر، که بر این اساس در حاشیه شهرها برای ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دسترسی به این خدمات نوین را فراهم کردیم و از پس نیز این طرح ادامه پیدا میکند و تا پایان این دولت به شهرهای با جمعیت صد هزار نفر میرسد. البته وزارت بهداشت تنها وزارتخانهای است که این مأموریت را به صورت کامل در ۷۰۰ سکونتگاه غیررسمی در حاشیه شهر انجام داده است و بقیه دستگاهها در مناطق حاشیهای حضوری ندارند.
سیاری از برنامههای بعدی طرح تحول بهداشت سخن گفت و افزود: برنامه بعدی ما این است که برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع را روی آن سوار کنیم و اولویت اول ما همچنان روستاها هستند و سپس حاشیه شهر و بعد شهرهای بالای ۵۰ تا ۱۰۰هزار جمعیت است.
وی با تاکید بر اهمیت این برنامه جدید خاطرنشان کرد: همه این اقدامات با هدف استقرار و اجرای سند پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر است چرا که معتقدیم ۷۶ درصد علت مرگ مردم به همان چهار بیماری و هشت عامل خطر مربوط میشود و ما میخواهیم این عوامل را کنترل و مهار کنیم و تا سال ۱۴۰۴ مرگ با این عوامل را ۲۵ درصد کاهش دهیم.
** مرگ زودرس سالانه ۵۵ هزار نفر در کشور
سیاری با ارائه گزارشی از آمار مرگ و میر در سنین مختلف افزود: اکنون سالانه ۹۳ هزار فوتی زیر ۷۰ سال و ۵۵ هزار فوتی زیر ۵۰ سال گزارش شده است و ما میخواهیم این آمار را از طریق دو استراتژی کنترل کنیم. یک استراتژی جامعه محور و دیگری استراتژی انفرادی که استراتژی انفرادی باید افراد در معرض خطر را شناسایی کنیم.
وی گفت: پس از شناخت عوامل خطر مداخله میکنیم البته این استراتژی اکنون در ۴ شهرستان اجرایی شده است وهمه مردم این شهرها فراخوان وغربالگری میشوند.در این اقدام پرونده سلامت افراد مورد بررسی قرار میگیرد و پس از شناسایی عوامل خطر مشخص میشود که چه زمانی در معرض سکته مغزی، سکته قلبی و دیابت قرار میگیرند یا چه زمانی سرطانهای دهانه رحم، پستان و روده بزرگ آنها را تهدید میکند .
سیاری به اولویتهای سال ۹۵ اشاره کرد و گفت: تکمیل شبکه شهری، استقرار سامانه سیب، اجرای برنامه پزشک خانواده در نظام ارجاع برای روستاییان، استقرار برنامه سند پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر، بهبود کیفیت خدمات و بهبود نظام پایش و ارزشیابی از اولویتهای سال ۹۵ این وزارتخانه است.
وی به ادامه روند اجرای برنامه پزشک خانواده روستایی اضافه کرد: یکی دیگر از اولویتهای این وزارتخانه در سال ۹۵ ادامه روند برنامه پزشک خانواده روستایی است که در حال اجرا است .
**استراتژی ۹۰-۹۰-۹۰ برای کاهش بیماریهای غیر واگیر
معاون وزیر بهداشت با اجرای استراتژی ۹۰،۹۰،۹۰ در سطح شهرها اشاره کرد و گفت: میخواهیم برای۹۰درصد مردم شهر دسترسی فراهم کنیم ، برای ۹۰ درصد مردم شهر تا سال آینده پرونده سلامت تشکیل دهیم و میخواهیم ۹۰ درصد عوامل خطرساز برای کاهش خطر بیماریهای غیرواگیر را شناسایی کنیم.
وی تاکید کرد: برای تحقق این شعار و اجرای برنامه پزشک خانواده سامانه سیب را ایجاد و در حال حاضر اطلاعات ۴۵ میلیون نفر در این سامانه ثبت شده است اما مساله اصلی این است که مردم باید راضی باشند، در گذشته مردم پزشکشان را خودشان انتخاب میکردند اما با اجرای این سیستم باید به پزشک مشخصی مراجعه کنند و برای این کار باید مردم را نسبت به مزایای این طرح آگاه کنیم.
سیاری با تاکید بر اهیمت زیرساختهای بهداشتی در نظام نوین خدمات سلامت ادامه داد: تاکنون ۱۱ میلیون نفر از دفترچه و بیمه رایگان بهره مند شدهاند اما مسیر حرکت آنها برای درمان مشخص نیست چون هنوز نظام ارجاع در کشور مسقر نشده است بنابراین مشخص شدن زیرساخت این مسیر بسیار ضروری است که تعریف این مسیر و اجرای نظام ارجاع از برنامههای آتی وزارت بهداشت در روند تکمیل طرح تحول بهداشتی است.
