حرفهای صریح در کنگره فصلی انجمن پزشکان عمومی خطاب به متولیان نظام سلامت:
الگوی حقوق پزشکان عمومی باید تغییر کند
سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: وقتی پلاسکو آتش گرفت و به یکباره فروریخت همه این سوال را از خود پرسیدند که اگر فاجعهای در ابعاد گستردهتر در ایران یا تهران رخ میداد، چه میشد. رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران نیز این سوال را درمورد نظام سلامت مطرح کرد. او پزشکان عمومی را بهعنوان پایههای نظام سلامت دانست و از متولیان و مسئولان پرسید آیا منتظرند تا اتفاقی نظیر پلاسکو برای نظام سلامت نیز تکرار شود.
نتایج همبستگی پزشکان عمومی چه بود؟
عباس کامیابی، رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران در افتتاحیه هشتمین کنگره فصلی انجمن پزشکان عمومی ایران بابیان اینکه از این به بعد اجرای طرح پزشک خانواده یک الزام خواهد بود، گفت: «ما توانستیم در برنامه ششم توسعه موضوع دو شغله بودن پزشکان را بهگونهای تغییر دهیم که پزشکان عمومی مستثنی شوند. تشکیل شورای راهبردی طب عمومی در نظام پزشکی کار بزرگی است. نظام پزشکی ملزم شده حدود صلاحیت و دخالت پزشکان را تدوین کند. این اتفاق بزرگی است و نتایج همبستگی ماست.»
او با اشاره به اینکه نظام سلامت امروز در استفاده از منابع خود دچار مشکل شده، ادامه داد: «راهحل ما استفاده از پزشکان عمومی است. برای رسیدن به جایگاه خود باید همبستگی خود را حفظ کنیم. در این راه فرصتها و تهدیدهای زیادی وجود دارد. اعضای هیئتمدیرهای که انتخاب میکنید باید افراد صادق، توانمند و شجاعی باشند. اگر احساس میکنید ترکیب فعلی نیاز به تغییر دارد حتما این کار را بکنید بودن ما مهم نیست تداوم سیاستها و اهداف فعلی مهم است.»
کامیابی با تاکید بر اینکه در درون گروه باید حافظ منافع خودمان باشیم، اظهار کرد: «یکی از آسیبها در این راه توجه به منافع شخصی و بحثهای سیاسی و جناحی است.»
او با اشاره به ریزش ساختمان پلاسکو نیز گفت: «مشابهتهای زیادی بین پزشکان عمومی و آتشنشانانی که در حادثه پلاسکو نقش مهمی دارند، وجود دارد. نمیخواهم هیچ نهاد و جناح سیاسی را زیر سوال ببرم. با یک بحران در یک ساختمان کوچک جمعی از مملکت دچار بحران و افسردگی شد. اگر همین اتفاق در قالب بزرگتری مثل یک زلزله در تهران رخ دهد، چه خواهد شد؟ »
او ادامه داد: «همین بحران را در نظام سلامت در نظر بگیرید. پایههای نظام سلامت که همان پزشکان عمومی هستند، سست شده است. قدرت این نظام به پایههای آن است. تا کی باید این مورد را پشت گوش بیندازیم؟ حتما باید اتفاق ناگواری در کشور رخ دهد؟ هنوز فرصت احیای طب عمومی هست و میتوان این را به درمان و سطح اول پیوند زد.»
او ضمن انتقاد از طرح تحول نظام سلامت گفت: «تفاوت دهک درآمدی بین پزشکان عمومی و متخصص بعد از طرح تحول نظام سلامت بیشتر شد. دهک درآمدی بهتناسب پایگاه اجتماعی ایجاد میکند. آیا در درون نظام سلامت که عضو آن هستیم تبعیض نمیبینیم؟ آیا پزشکان عمومی را در مراکز خیریه و بخش خصوصی استثمار نمیکنند؟ آیا در تشکیلات نظام یک پزشک عمومی میتواند رئیس دانشگاه باشد؟»
به گفته کامیابی سلامت عمومی جامعه برای انجمن اهمیت زیادی دارد. اما مسئولان هم باید این موضوع را بپذیرند که پزشکان عمومی برای خود جمعیت گستردهای هستند.
او از شیوه اجرای طرح پزشک خانواده هم انتقاد کرد: «نظام ارجاع بهغیراز استان فارس در کجا اجرا شد؟ این طرح هنوز هم در ستاد پزشک خانواده موردتهاجم است. پس پزشکان عمومی روی چه چیز حساب کنند؟ هرچند مسیر امیدوارکننده است اما نمونه این مصادیق کم نیست و سرعت پیشرفت ما کم است.»
او با طرح این پرسش که آیا تصمیم گیران به ذینفعان توجه میکنند، عنوان کرد: «پزشکان عمومی هنوز در تدوین کوریکولوم حضور ندارند. این خودما هستیم که تلاش میکنیم جایگاه خود را بازکنیم.»
رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران ابراز امیدواری کرد تا پایان دولت تغییر رویهای را در حوزه سلامت شاهد باشیم و تاکید کرد: «نباید کورکورانه رای داد. نه در انتخابات سازمان نظام پزشکی، نه در انتخابات انجمن پزشکان عمومی، نه در انتخابات ریاست جمهوری.»
او در ادامه گفت:«ما پزشکان عمومی ذینفوذ زیاد داریم. تنها به تحول فکری آنها نیاز داریم. سلامت مفهوم غامضی است. برخی از این پیچیدگیها به انسان و سلامت برمیگردد.امیدواریم جامعه پزشکان عمومی طعم تغییر را احساس کنند. این موضوع خیلی مهم است در این راه به کمک سازمان نظام پزشکی نیاز داریم.»
در نشست خبری که در حاشیه این کنگره برگزار شد نیز در پاسخ به سوالی درمورد تعداد پزشکان عمومی بیکار گفت: « ۵۰ درصد پزشکان عمومی در حرفه پزشکی فعالیت ندارند. ۵۰۰ تا ۶۰۰ پزشک خانواده در کشور وجود دارد که به نقش هدایت حوزه سلامت فعالیت دارند اما متاسفانه استانداردهای لازم درباره این افراد نیز رعایت نشده است.»
الگوی حقوق پزشکان عمومی باید تغییر کند
علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی کل کشور نیز که سخنران دوم افتتاحیه بود، گفت: «شاید کمترین دغدغه بعدازاین حادثه را تیم پزشکی داشت. کارنامه ما درخشان بود. حدود ۷ بیمارستان در جریان امدادرسانی مشارکت داشتند که به نحو احسن وظیفه خود را انجام دادند. این در حالی است که هرروز با آزردهخاطر کردن آنها اعضای پزشک عمومی را از دست میدهیم. جامعه پزشکان عمومی نهتنها بهعنوان یک صنف بلکه بهعنوان سرمایه اجتماعی مهم هستند. سرمایههای این جامعه زیرزمین نیست بلکه همین نخبگان هستند که گاهی ناامید میشوند.»
او تاکید کرد: «باید با یک نگاه استراتژیک و مدون و رعایت همان نقاط اصولی که از حرکتهای مدنی برمیخیزد، برای رسیدن به اهداف طی طریق کنیم.»
زالی گفت: «احیای طب عمومی و باز هویتی پزشکان عمومی که منتج از تغییر ساختار طب در کشور است، مطالبه عمومی است. ممکن است در این راه پزشکان عمومی نفع بیشتری ببرند اما این اتفاق یک مصلحت برای سلامت عمومی جامعه است که اصلاحات زیادی در پی خواهد داشت و به حفاظت بیشتر از شهروندان منجر میشود.»
به گفته رئیس سازمان نظام پزشکی نگاه به سطح یک باید تغییر کند. امروز سطح یک به دلیل شهرنشینی و تغییرات اجتماعی تغییر کرده است. در این راه اختصاص اعتبارات، حوزه اختیارات، وظایف و … هم باید تغییر کند.
اقتصاد پزشک عمومی نیازمند چند تغییر است
او ادامه داد: «موضوع اقتصاد پزشک عمومی نیازمند چند تغییر است که یکی از آنها تغییر الگوی محاسبه حقوق پزشکان عمومی است که علیرغم پیگیریها محقق نشده است. البته این موضوع وزارت بهداشت هم روی این موضوع با انجمن اتفاقنظر دارد.»
زالی دو گروه پزشکان عمومی و مامایی را بهعنوان گروه آسیبپذیر ارائهدهندگان خدمات سلامت در کشور عنوان کرد و گفت: «برای حل این مسئله باید ضمن افزایش تعرفه در بخش خصوصی سهم پرداخت از جیب مردم کمتر شده و سهم بیمه افزایش پیدا کند. مطمئنم با اجرای این طرح بار مالی در سازمان بیمهگر کمتر خواهد شد و سازمانهای بیمهگر منتفع میشوند.»
به گفته زالی بخش مهمی از کتاب ارزشگذاری نسبی خدمات مغفول مانده است. در این راه خیلی از همکاران ما آسیبدیدهاند. اگر از اول تا آخر این کتاب تغییر میکرد شاید به عدالت نزدیکتر بودیم.
او با طرح این پیشنهاد که پروتکل اجرایی سازی بخش E&M کتاب ارزشگذاری نسبی خدمات برای پزشکان عمومی از سوی انجمن تدوین شود، اعلام کرد: «اگر از سوی وزارت بهداشت و شورای عالی بیمه نظر موافق بگیریم، در کسری از هفته این پروتکل را ارائه خواهیم کرد و اصلاحات زیرساختی رخ خواهد داد.»
رئیس سازمان نظام پزشکی درمورد اجرای پزشک خانواده در شیراز نیز گفت :«پزشکان عمومی مطب خود را سخاوتمندانه در اختیار نظام سلامت قراردادند و دستکم یک رضایت نسبی برای پزشکان عمومی آنها ایجاد شد اما با توجه به اینکه اجرای این طرح با دستاوردهایی نظیر کاهش ارجاع به متخصصان، ارجاع به پاراکلینیک، کاهش مصرف دارو و … همراه بود، باید تغییرات دیگری هم در اجرای این طرح محقق شود.»
او در پایان تاکید کرد: «کار مدنی و صنفی در کشور بسیار سخت است و بخشی از آن به ساختار کشور برمیگردد. هر کس در این حوزه فعال است چالشهای زیادی دارد و این موضوع درمورد کسانی که در انجمن فعالیت میکنند، صادق است. میدانم که بخشی از نیازهای شما پزشکان عمومی محقق نشده است اما این نافی تلاش دوستان ما در انجمن نیست. آنها هم میتوانستند به دنبال ارائه خدمات درمان بروند و کنار گود بنشینند.»