سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: پزشک خانواده شهری، نسخه فارس، طرحی قابل اصلاح و تعمیم بهکل کشور است، مشروط بر انجام:
۱. نگاهی منصفانه به نقش فرانشیز، بر اساس اسناد بالادستی و بررسیهای میدانی
۲. ساماندهی نظام ارجاع و سطحبندی خدمات مبتنی بر پزشک خانواده.
بر اساس بندهایی از برنامه پنجم توسعه کشور مقرر شده است فرانشیز پرداختی در پایان این برنامه ۳۰ درصد ویزیت پزشکان تعیین شود؛ اما در دستورالعمل اجرایی ۰۲ بدون توجه به این سند مهم و بدون توجه به توان مالی و میزان بودجه تعیینشده، سرانه سلامت این رقم در نگرشی عوامفریبانه به صفر تنزل داده شده است؛ حال آنکه در هیچکدام از بخشهای حوزه درمان وزارت بهداشت خدماتی رایگان ارایه نمیگردد. حتی در بخش روستایی که بهمراتب قدرت اقتصادی مردم پایینتر است برای پزشک خانواده فرانشیز مقرر شده است. باید توجه داشت که در کشور ما ارزانترین قسمت برای مراجعه به مراکز درمانی حتی نسبت به کشورهای جهان سوم و همجوار، حق ویزیت پزشک است. اساساً مشکل کشور ما در اقتصاد و درمان این مورد نبوده و یا حداقل مردم در مراجعه به پزشکان عمومی کمترین شکایت را داشتهاند و این بخش از حوزه درمان به خاطر این اجحاف و تبعیض همواره آسیب دیده است.
بهعنوان مثال ویزیت یک متخصص چشمپزشک در آمریکا ۲۵۰ دلار و هزینه جراحی یک عمل کاتاراکت حدود ۱۰۰۰ دلار یعنی چهار برابر یک ویزیت است؛ اما در ایران هزینه ویزیت این تخصص حدود ۴۰ هزار تومان و حق عمل این عمل جراحی حدود ۴۰ برابر ویزیت آن است.
مسوولین اقتصاد سلامت ما نه تنها تلاشی برای رفع این شکاف فاحش نمیکنند، بلکه با تغییر در کدهای جراحی مرتباً این گونه هزینهها را افزایش میدهند که با افزایش نامتناسب حق ویزیتها، مرتباً این شکاف عمیقتر میشود. نکته مهمتر اینکه این مبالغ اضافه تماماً از جیب مردم (out of pocket) پرداخت میگردد، در همین زمینه بخشهایی مثل آزمایشگاه، رادیولوژی، سونوگرافی و دیگر خدمات تشخیصی و درمانی در بخش خصوصی بیش از ۷۰ درصد هزینهها را مردم متحمل میشوند. بهعنوان مثال هزینه یک سونوگرافی شکم لگن حدود ۱۵۰ هزار تومان و یک آزمایش روتین ۱۲۰ هزار تومان است. حال مشخص کنید همین یک مورد که از قضا جزو تستهای غربالگری افراد تحت پوشش پزشک خانواده است، چندین برابر فرانشیز دو هزار تومانی پزشک خانواده به مردم هزینه تحمیل میکند.
بهراستی کارشناسان پزشک خانواده در ستاد کشوری درباره این برنامه ملی چگونه اندیشیدهاند که مدام به این فرانشیز ناچیز پرداخته و این موضوع را بزرگترین انحراف در برنامه پزشک خانواده فارس نامیده و در عوض محوریترین بخش برنامه و نقطه قوت آن را که رعایت نظام ارجاع است نادیده انگاشته و دستور توقف میدهند و با زیر پا گذاشتن نص صریح قانون همزمان این فرانشیز ناچیز را غیرقانونی مینامند؟
شایسته است کارشناسان محترم ستاد کشوری پزشک خانواده چاره درد مردم دردمند را پایگاههای پزشک خانواده و حذف فرانشیز نجویند و با نگاهی گذرا به خدمات پاراکلینیک و سطوح دو و سه، مشاهده کنند اعتبارات پزشک خانواده در چه مسیری به تاراج میرود؛ و حال که تامین سرانه واقعی و عادلانه با توجه به منابع و بودجه موجود اقتصاد سلامت مقدور نیست، با توجیه عدم تحمیل هزینه به بیماران، دستاویزی برای تحمیل این هزینهها به سمت پزشکان خانواده پیدا نکرده مسیر درست را در پیشبرد این هدف مقدس و مهم را انتخاب کنند.
انجمن پزشکان عمومی شیراز آمادگی خود را جهت ارایه نقطه نظرات تکمیلی و عملیاتی، اجرا و تداوم برنامه پزشک خانواده بر اساس اسناد بالادستی با اخذ و اصلاح فرانشیز بهدور از تبلیغات عوامپسندانه، در کل کشور اعلام میدارد.