انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
Related Articles
شرایط صنفی مورد انتظار در کارکرد و ضوابط انتخاب و انتصاب مدیران کلان سازمان، شورای‌عالی و اعضای هیات مدیره نظام پزشکی
دکتر محمدهادی صادقی
عضو مجمع عمومی نظام پزشکی
در بررسی مدیریت و ریاست دکتر زالی در نظام پزشکی، صرف‌نظر از بررسی جوانب متعدد و توجه به دیدگاه‌های انتقادی، سه نقطه قوت برجسته و ارزشمند در مدیریت ایشان وجود دارد که ضرورت دارد مورد توجه جدی منتخب بعدی قرار گیرد و می‌طلبد که در دوره آتی پررنگ‌تر دیده شود: حضور فعال در جمع پزشکان و گردهمایی‌ها و جلسات صنفی در نقاط مختلف کشور و مسافرت‌های متعدد و حاضر بودن در مشکلات حادث شده در شهرستان‌ها؛ نجابت رفتاری و مدیریتی و دوری جستن از برخوردهای خشن و تند در سازمان؛ به‌علاوه حضور زمانی موثر و وقت‌گذار.
بررسی‌های جامع در مورد کارکرد ارکان سازمان چه در سطح کلان و چه سطوح پایین‌تر بدون حب و بغض‌ها جهت توجه بیشتر به نکات قوت و کم رنگ‌تر کردن نکات منفی و ضعف، یک ضرورت درون سازمانی است.
در این راستا شاخصه‌هایی است که توجه به آن در کارکرد سازمان اهمیتی اساسی دارد.
ارتباط صنف پزشکی با بیماران یک ارتباط بدون واسطه است. ضجه‌های بیماران در گوش صنف پزشکی است؛ این صنف کارکرد ناقص دستگاه‌ها و سیستم‌های طراحی ارائه خدمات سلامت و درمان را با تمام وجود خود احساس می‌کنند. برنامه‌هایی هستند که اجرایی می‌شوند آن هم با نیت خیر و اهداف عالی و گاهی بلندپروازانه؛ اما در اجرا به ضد خود تبدیل می‌شوند؛ اینجاست که وظیفه نوشته و نانوشته نظام پزشکی، ضرورت حضور فعال و تأثیرگذار و صرف زمانی کامل و نه نصفه و نیمه خود رانشان می‌دهد.
شروع علایم را قاعده کشف می‌کند. پیشنهادهای قابل اجرا از دل فعالیت‌های قشر پزشکی بیرون خواهد آمد.
کشیک‌های شبانه پزشکان و کادر درمانی و ویزیت رودرروی بیماران باعث دیدن سرچشمه مشکلات شده و چنین کارکردی همچون دیدبانِ جاری شدن سیلِ مشکلات، در بستر نقصان‌های برنامه‌های سلامت و درمان و آژیر خطر به صدا در آوردن است که نیاز به گوش‌های حاضر و آماده و «در دسترس» دارد.
مرتبه بالاتر پالایش برنامه‌های موفق است که روندی مشابه دارد.
«بی‌اهمیتی به قاعده» از مشکلات جوامع بدوی است و شایسته نیست که قشر فرهیخته و هوشمند پزشکی از چنین شاخصی در تاریخچه و مدیریت کلان سازمان خود بهره‌مند نباشد. مدیران قشر منتخب جامعه پزشکی باید از این لحاظ الگویی باشند برای سایر صنف‌ها و مدیران جامعه؛ و این شاخصی است اولویت‌دار که در انتخاب اهمیت اساسی دارد.
میزان وقت‌گذاری می‌تواند از شاخص‌های سنجش این عملکرد محسوب شود. لازمه این توجه و انجام سایر وظایف گسترده نظام پزشکی این است که مدیران بلندپایه سازمان، تمام وقت در خدمت اهداف سازمان باشند. اگر هم‌پایه‌ای روسا و معاونین نظام پزشکی، همانند روسا و معاونین دانشگاه علوم پزشکی تهران پیش بینی شده، میزان وقت گذاری در سازمان هم تمام وقتی، مورد انتظار خواهد بود حتی اگر از پذیرش این همانندی امتناع نمایند. این شاخصه در مدیران اجرایی و معاونان اهمیتی دو چندان داشته و در این جایگاه‌ها الزامی به نظر می‌رسد.
چنین شاخصه‌هایی «ژنرال‌های مشغول» را به «فرماندهان در میدان» تبدیل خواهد کرد که برای اهداف سازمان امر مبارکی است.
عدم توجه به این شاخص پیامدهای نامیمونی خواهد داشت و در پیش‌بینی این عدم توجه در کارکرد محتمل سازمان، می‌توان انتظار داشت که در بهترین، حالت مدیران نسبتی و سفارشی و محفلی، روزمرگی‌های سازمان را اداره کنند و نتیجه نهایی اینکه از پیشرفت‌های ممکن و مورد توقع، همچون عملکردهای پیشدستانه و یا پیش بینیِ رخداد مشکلات احتمالی و ممکن و یا تشکیل کمیته‌های کاری ابتکاری موثر و یا وقت گذاری برای سیاست‌های کلان، خبری نخواهد بود.
هدف ارزشمند و قابل وصولِ توجه به قاعده سازمان و ریشه‌های انتخاب- که در دموکراسی‌های اجرایی موتور محرکی محسوب می‌شود- از طریق این شاخص قابل اندازه گیری می‌تواند از معیارها و شروط انتخاب و انتصاب مدیران کلان سازمان قرار گیرد.
به دلایل متعدد قابل دفاع یا نیازمند تغییر، قدرت «اجرایی» نظام پزشکی از هر مدیرکل وزارتی کمتر است اما نظام پزشکی اعتبار معنوی و نانوشته ثقیلی دارد که این قدرت و وزن خود را از کارکرد ایثارگرانه پزشکان و سایر اعضای خود در اقصی نقاط کشور می‌گیرد و هنر فرماندهان استفاده از این وزن در جهت اعتلای سازمان و در راستای اهداف بلند آن است که نیازمند روابط عمومی گسترده دارد و ضرورت دارد که علاوه بر روابط لازم و آسان با کلان مدیریت کشور، ایجاد روابط نزدیک و حاضر، باقاعده سخت‌کوش و ایثارگر صنف در اقصی نقاط کشور در برنامه مدیران کلان سازمان قرار گیرد.
مدال و سردوشی افتخار حضور در رأس منتخبان این صنف، ارزش و افتخار خود را از خدمات ایثارگرانه صنف متنوع پزشکی عاریت گرفته است؛ صنفی که با بالاترین تحصیلات، ارزشمندترین و پیچیده‌ترین خدمات انسانی را تقدیم مردم ذی‌حق کشورمان نموده است.
منتخب شورای عالی گرچه از خدمت تمام وقت در نظام پزشکی معاف است ولی نباید «مشغولیات متعدد» مانع از «امانت داری آرای منتخبین» گردد. متاسفانه برخی به دلیل تمایل به افزایش عناوین رزومه‌ای خود و یا به دلیل اعتبار حاصله در افزایش قدرت، بدون داشتن فرصت و وقت، اهمیتی به این امانت‌داری نمی‌دهند. حضور چند جلسه‌ای، حضور نمایشی، عدم حضور و غایب بودن عملی نظری و کارکردی و مواردی از این دست تجربه غیرقابل انکاری است و مصداق‌های آن متعدد که در ذهن هرکدام از ما تداعی می‌شود.
نظام پزشکی قدرت معنوی شگرفی دارد و به منت کشی از بزرگواران صاحب جایگاهی که توان یا اراده وقت گذاری در سازمان را ندارند نیازی ندارد و شایسته نیست سازمان و مجمع عمومی با غفلت از قدرت و منبع اطمینانی که از کارکرد خداپسندانه اعضای خود حاصل می‌سود، امنیت را در جایی دیگر طلب کند.
با این وجود، حضور دلسوزانی که دل در گرو اعتلای سازمان داشته و طالب حصول به اهداف عالی باشند، در سایر جایگاه‌های کلان و یا مدیریتی کشور و ارتباط نزدیک با منابع تصمیم گیر و تصمیم ساز امری مغتنم و شاخصی مورد توجه است که به کارایی سازمان کمک کرده و بخصوص در رایزنی‌های خارج بخشی کمک کننده و موثر بوده و مصداق‌های چنین اشخاصی هم کم نبوده و در هر دوره باید مورد شناسایی و اقبال قرار گیرند. شورای‌عالی وظایف کلانی به عهده دارد که قطعاً بیش از چند ساعت در ماه جلسات رسمی نیاز به توجه و وقت‌گذاری دارد.
چنین شاخصه‌هایی در لایه اول انتخابات ارکان سازمان که همان انتخاب اعضای هیات مدیره است ضرورتی دو چندان دارد چرا که کارکرد محلی و منطقه‌ای نظام پزشکی، در تماس و ارتباط مستقیم اعضا قرار داشته و ضرورت‌های جزئی متعدد با وقت گذاری سریع، قابلیت پاسخگویی خواهد داشت. پاسخگویی به این توقعات در سطح مراکز استان‌ها مورد توجه آگاهانه اعضا بوده و خواهد داد و در سایر شهرستان‌ها که خود جزئی از قاعده صنف محسوب می‌شوند وقت گذاری اهمیت پررنگ‌تری خواهد داشت.
مرتبه بالاتر، پالایش برنامه‌های موفق و نه فقط جدال برای حل نقصان‌ها و کاستی‌هاست که خود روندی مشابه دارد و الزامات و پیش نیازهای فوق‌الذکر از حداقل لازمه‌ها است.
