سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: رییس انجمن پزشکان عمومی ایران گفت: در خصوص پزشک خانواده این همکاری را از سوی ستاد کشوری نداشتیم که پزشکان خانواده، انجمنها و سازمان نظام پزشکی را به عنوان یک ذینفع تلقی کند. نوعی قطبی بودن تصمیمگیری در این ارتباط وجود دارد و در طرحی که ذینفعان نباشند، قطعا مشکل ایجاد خواهد شد.
به گزارش ایران اکونومیست، دکتر عباس کامیابی اظهار کرد: در مورد پزشک خانواده از سالهای گذشته صحبتها آغاز و مدل هایی در این زمینه ارایه شده است؛ آن چیزی که به صورت عجولانه در مورد پیادهسازی پزشک خانواده رخ داد، حرکتی بود که برای آن زمان مناسب بود اما طی این سالها پزشک خانواده موردنظر اجرایی نشد. در حال حاضر در استانهای مختلف به روشهای متفاوت این طرح پیادهسازی می شود اما مشکلات زیادی در این زمینه بهویژه در زمینه پزشک خانواده شهری وجود دارد در حالی که سیاستهای کشوری نیز برای اجرای طرح پزشک خانواده و اصلاح حوزه سلامت الزامآور بوده است.
وی ادامه داد: هیچ کشور ثروتمندی در دنیا خدمات پزشکی را به این گونهای که در کشور ما وجود دارد، ارایه نمیدهد؛ هزینههای پزشکی در کشور ما هم برای نظام سلامت و هم برای بیماران بسیار سنگین است. بر همین اساس بود که در برنامه ششم توسعه این طرح تصویب شد و بحث پزشک خانواده، نظام ارجاع و سطحبندیها را به دولت الزام کردند (قبلا به صورت تکلیفی نبود)؛ بر این اساس در برنامه توسعه بعدی این طرح الزامآور خواهد بود. همچنین بودجه پزشک خانواده نیز نشاندار شد و به این ترتیب انحراف از بودجه هم نخواهیم داشت. اکنون فقط نیاز به اراده وزارت بهداشت است که این مساله را پیادهسازی کند.
کامیابی ادامه داد: بهطور کلی در خصوص پزشک خانواده، وجود یک سند ملی الزامآور بود که در برنامه ششم توسعه لحاظ شد اما بودجه تعیین شده کفاف اجرای کامل آن را نمی دهد هرچند که این بودجه نشاندار شده است اما کافی نیست؛ بنابراین ما به برنامهای برای پیادهسازی پزشک خانواده نیاز داریم که مورد توافق اندیشمندان باشد. همچنین در زمینه اجرای این طرح، می توان نسخه واحدی برای کل کشور صادر و چارچوبی برای پزشک خانواده ارایه کرد اما لازم است درجاتی از اختیارات را به استانها بدهیم تا این برنامه را بومی سازی کنند بدون اینکه مشکلی برای اصل برنامه ایجاد شود.
وی گفت: در این زمینه این همکاری را از سوی ستاد کشوری پزشک خانواده نداشتیم که پزشکان خانواده، انجمنها و سازمان نظام پزشکی را به عنوان یک ذینفع تلقی کند؛ در ساختاری که تعریف شده به نظر می رسد که نوعی قطبی بودن تصمیمگیری در این ارتباط وجود دارد و در طرحی که ذینفعان نباشند، قطعا مشکل ایجاد خواهد شد و انحرافاتی در آن رخ خواهد داد.
وی با تاکید بر اینکه باید در این برنامه توافق مسوولان مربوطه، متولیان و حتی مردم لحاظ شود، افزود: بخشی از پیادهسازی پزشک خانواده به یک باور عمومی نسبت به پزشکان عمومی برمی گردد که نیاز دارد روی آن کار شود و پزشکان خانواده میتوانند این باور را تا حدی ایجاد کنند تا تخصصگرایی که اکنون در بین مردم رواج یافته است تا حدی تعدیل شود.
رییس انجمن پزشکان عمومی ایران یادآور شد: این مساله نیاز به یک برنامه زمانبندی شده دارد که مثلا تعیین شود که ظرف ۱۰ سال باید به این نقطه برسیم و هر ساله هم این برنامه پایش شود. پزشک خانواده روشی است که در سایر کشورهای دنیا نیز تجربه اجرای آن وجود دارد و می توانیم از همین تجربه چندین ساله برخی کشورها در این زمینه استفاده کنیم تا ظرف مدت حتی کمتر از ۱۰ سال بتوانیم پزشک خانواده را اجرایی سازیم.
قریب به ده سال و اندی حرف های تکراری و….
در کشور های توسعه یافته و پیشرفته وقتی طرحی اجرای آن به جند سال رسید، مسئولین امر به آن بعنوان اینکه از زمان فاصله گرفته است ، آنرا کنار می گذارند و طرحی مناسب و متناسب بازمان را به اجرا در می آورند. این نوشته می خواهد اینرا بگوید که در کشور ما طرح ملی و عظیم پزشک خانواده و نظام ارجاع اندکی بیش از ده سال به اجرا گذاشته شده است ولی همچنان اندر خم ِ یک کوچه ایم! بسیاری از مسئولین ما نشان دادند که کار شان بجای اجرای درست و به موقع طرح ها وبرنامه ها و حل مشکلات، انباشته کردن مشکلات است و به همین جهت ما از جمله کشور های جهان سوم وعقب افتاده هستیم که هنرمان بجای حل مسائل و مشکلات، انبار کردن و انباشتن آنهاست. نقل سخنان ریاست محترم انجمن پزشکان عمومی در دوسال پیش و امسال ، آشکارا صحت ادای فوق را تایید می کند :
نقطه نظری در مورد سخنان رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران در همایش علمی انجمن پزشکان عمومی ایران درتهران
دکتر بهمن مشفقی
سخنان رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران در همایش علمی پزشکان عمومی ایران، هم خوشحال کننده و هم نگران کننده است ! در مورد اخیر انسان را به یاد ِ این شعر ِ ” انوری ” می اندازد :
هربلایی ز آسمان برسد / گرچه بر دیگری روا باشد / زآسمان نارسیده می پرسد / خانه ی ” انوری ” = پزشک عمومی کجا باشد ؟.
نگرانی ِ شنیدن این سخن که : …اعتبارات ِ پزشک ِ خانواده ، متاسفانه در حال ِ حاضر در جاها ی دیگر هزینه می شود و ما شاهد کاهش یافتن ِ اعتبارات پزشک خانواده هستیم ! ” .
اما امید واری ایشان که فرمودند : ” امید وارم این اتفاق رخ ندهد ” امید و آرزوی عبثی است. زیرا این اولین بار نیست که این امید واری ها و آرزو کردن ها، برزبان جاری می شود. در طول سالیان ِ دراز، هر طرحی ، با تمام اشکالات و ایرادات آشکار، صرفا از روی رفع تکلیف و با اصل ِ جا افتاده ی ” اول راه می اندازیم، بعد جا می اندازیم ! به شکل ِ شیر ِ بی یال و دلم و اشکم، به اجرا ء گذاشته شد، این ” امید واری ” و آرزو ” برزبان ها جاری بود و شد، ولی دردی را درمان و مشکلی را حل نکرد ودراین مورد هم چنین سرنوشتی پیش بینی می شود.!
ایشاان دربخشی از سخنان خود فرمودند :” ما راهی جز استقرار ِ نظام ارجاع نداریم ” . …در عین ِ حال هشدار دادند : ” نغمه هایی برای برداشتن نطام ارجاع وجود دارد که از سوی یکی از نمایندگان ِ مجلس در حال ِ رخ دادن است.( به قولی :وای بر اکثریت ۷۰ هزار نفری ما که ازمخالفت یک نماینده ی مجلس که معلوم نیست صلاحیت للازم در این مورد داشته باشد واهمه ای داشته باشیم )!
من به این عقیده ی ایشان که : ” پزشکان عمومی بعنوان ِ مرجع در جامعه مطرح هستند ” اعتقادی ندارم. زیرا آنچه سالهاست مشاهده و درک می شود، همانا به حاشیه رانده شدن ِ پزشکان عمومی است و دلیل روشن این مسئله را استناد به این بخش از سخنان شان می نمایم که فرمودند : ” ما پزشکان عمومی ِ فعال در حوزه ی طب ِ عمومی کمی داریم، بطوری که برخی از پزشکان عمومی در بخش های غیر ِ مرتبط فعالیت دارند ” .بدیهی است این سخن مغایرت دارد با ” مطرح بودن و مرجع دانستن پزشکان ِ عمومی در جامعه. ، بویژه وقتی از زبان ِ ایشان می شنویم : ” در شرایطی که پزشک عمومی با ” کارشناس ” یکی گرفته می شود . جه بسا دومی مطرح تر و در متن تر باشد.!
امرداد ماه سال ۱۳۹۴ شمسی- لاهیجان- دکتر بهمن مشفقی- پزشک عمومی.
نهم امرداد ماه ۱۳۹۴
در گرد همایی امسال :
تازه پس از گذشت بیش ازده سال از طرح های پرشک خانواده ونظام ارجاع وعده ی یک برنامه ی ده ساله دراین زمینه می دهیم !
ریاست محترم انجمن پزشکان عمومی ایران در گرد همایی امسال گفتند :
در مورد پزشک خانواده از سالهای گذشته صحبتها آغاز و مدل هایی در این زمینه ارایه شده است؛ آن چیزی که به صورت عجولانه در مورد پیاده سازی پزشک خانواده رخ داد، حرکتی بود که برای آن زمان مناسب بود اما طی این سالها پزشک خانواده موردنظر اجرایی نشد. در حال حاضر در استانهای مختلف به روشهای متفاوت این طرح پیاده سازی می شود اما مشکلات زیادی در این زمینه بهویژه در زمینه پزشک خانواده شهری وجود دارد در حالی که سیاستهای کشوری نیز برای اجرای طرح پزشک خانواده و اصلاح حوزه سلامت الزامآور بوده است.
بطور کلی در خصوص پزشک خانواده، وجود یک سند ملی الزامآور بود که در برنامه ششم توسعه لحاظ شد اما بودجه تعیین شده کفاف اجرای کامل آن را نمی دهد هرچند که این بودجه نشاندار شده است اما کافی نیست؛ بنابراین ما به برنامهای برای پیاده سازی پزشک خانواده نیاز داریم که مورد توافق اندیشمندان باشد. همچنین در زمینه اجرای این طرح، می توان نسخه واحدی برای کل کشور صادر و چارچوبی برای پزشک خانواده ارایه کرد اما لازم است درجاتی از اختیارات را به استانها بدهیم تا این برنامه را بومی سازی کنند بدون اینکه مشکلی برای اصل برنامه ایجاد شود.
در این زمینه این همکاری را از سوی ستاد کشوری پزشک خانواده نداشتیم که پزشکان خانواده، انجمنها و سازمان نظام پزشکی را به عنوان یک ذینفع تلقی کند؛ در ساختاری که تعریف شده به نظر می رسد که نوعی قطبی بودن تصمیمگیری در این ارتباط وجود دارد و در طرحی که ذینفعان نباشند، قطعا مشکل ایجاد خواهد شد و انحرافاتی در آن رخ خواهد داد.
بخشی از پیاده سازی پزشک خانواده به یک باور عمومی نسبت به پزشکان عمومی برمی گردد که نیاز دارد روی آن کار شود و پزشکان خانواده میتوانند این باور را تا حدی ایجاد کنند تا تخصصگرایی که اکنون در بین مردم رواج یافته است تا حدی تعدیل شود.
این مساله نیاز به یک برنامه زمانبندی شده دارد ( مگر طرح درحال ده سال پیاده شدن، زمان بندی نشده بود؟ ) که مثلا تعیین شود که” ظرف ۱۰ سال باید به این نقطه برسیم و هر ساله هم این برنامه پایش شود ” ..
پزشک خانواده روشی است که در سایر کشورهای دنیا نیز تجربه اجرای آن وجود دارد و می توانیم از همین تجربه چندین ساله برخی کشورها در این زمینه استفاده کنیم( چرا از تجربه ی ناکام ما استفاده نکنیم ؟ ) تا ظرف مدت حتی کمتر از ۱۰ سال بتوانیم پزشک خانواده را اجرایی سازیم..
نهم امردادماه سال ۱۳۹۶- لاهیجان- دکتر بهمن مشفقی- پزشک عمومی.