انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
Related Articles
ایجاد محدودیت تجویز حتی یک قلم دارو برای پزشکان عمومی در غیاب راهنماهای بالینی جامع و سایر پیش‌شرط‌های مصرح در قانون و پیش از پیاده شدن اجرای نظام ارجاع و صرفاً به‌دلیل کمبود منابع مالی، غیراصولی و غیرقانونی است
سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: رییس انجمن پزشکان عمومی ایران در نامه‌ای خطاب به معاون درمان وزارت بهداشت، خواستار لغو شیوه‌نامه «سطح‌بندی تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها در بخش سرپایی توسط پزشکان عمومی در ایران» شد.
دکتر عباس کامیابی در این نامه با بیان این‌که راهنماهای بالینی ابزاری است برای استفاده در نظام ارجاع و سطح‌بندی خدمات و نه ایجاد محدودیت خاص برای طب عمومی کشور، تاکید کرد ایجاد محدودیت تجویز حتی یک قلم دارو برای پزشکان عمومی در غیاب راهنماهای بالینی جامع و سایر پیش‌شرط‌های مصرح در قانون و پیش از پیاده شدن اجرای نظام ارجاع و صرفاً به‌دلیل کمبود منابع مالی، غیراصولی و غیرقانونی است.
رییس انجمن پزشکان عمومی ایران همچنین با پیشنهاد راهکارهای عملی برای تجویز منطقی و علمی آنتی‌بیوتیک‌ها، اعلام کرد این انجمن آماده است نقش مفید و موثر خود را برای توانمندسازی پزشکان عمومی و بهبود سواد سلامت جامعه ایفا کند:
جناب آقای دکتر جان‌بابایی
معاونت محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره ۳۲۰۳۴/د۴۰۰ مورخ ۹۶/۱۲/۲۷ درباره شیوه‌نامه «سطح‌بندی تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها در بخش سرپایی توسط پزشکان عمومی در ایران»، بدین‌وسیله نظرات کارشناسی این انجمن تقدیم می‌گردد:
۱. بر اساس سیاست‌های ابلاغی نظام سلامت و برنامه ششم توسعه، راهنماهای بالینی ابزاری است برای استفاده در نظام ارجاع و سطح‌بندی خدمات و نه ایجاد محدودیت خاص برای طب عمومی کشور- که البته درباره تدوین راهنماهای بالینی نیز تا کنون روشی متقن و نظام‌مند ارایه نشده است. بنابراین ایجاد محدودیت تجویز حتی یک قلم دارو برای پزشکان عمومی در غیاب راهنماهای بالینی جامع و سایر پیش‌شرط‌های مصرح در قانون و پیش از پیاده شدن اجرای نظام ارجاع و صرفاً به‌دلیل کمبود منابع مالی، غیراصولی و غیرقانونی است.
۲. مطابق قانون، سازمان‌ها و صندوق‌های بیمه‌گر پایه کشور مکلف به خرید راهبردی خدمات سلامت بر اساس دستورالعمل‌ها و راهنماهای بالینی و فهرست رسمی داروهای فاقد نام تجاری (ژنریک) ایران در چهارچوب نظام ملی دارویی کشور همزمان با اجرایی شدن نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده در کشور و صرفاً از طریق سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان هستند؛ بنابراین استناد سازمان‌های بیمه‌گر به این شیوه‌نامه نیز فاقد اصالت حقوقی است؛ هرچند تدوین‌کنندگان این مستند از واژه «توصیه» استفاده و آن را صرفاً در بخش سرپایی (و نه بستری) ارایه کرده‌اند.
۳. در روند تدوین این شیوه‌نامه، از صاحب‌نظران رشته عفونی و بیماری‌های گرمسیری به محوریت اساتید دانشگاه تهران استفاده شده است و احتمالاً معاونت بهداشتی وزارتخانه و دانشگاه‌ها مشارکت فعالی نداشته‌اند که دلیل این مدعا ممنوعیت روال معمول تجویز داروهای ضد سل در مراکز بهداشت توسط پزشکان عمومی است و نکته قابل توجه این‌که نظرات صاحبان فرایند و حتی سازمان نظام پزشکی و انجمن پزشکان عمومی ایران در این مستند استعلام نشده است. با این شرایط، تبدیل آن به بخشنامه و دستور وزارتی و تبعیت از آن محل ابهام است.
۴. باید توجه داشت که تقریباً اکثر آنتی‌بیوتیک‌های نامبرده در این فهرست، پیش از این نیز به دلیل بیمارستانی بودن توسط پزشکان عمومی تجویز نمی‌شد اما وجود چند اشتباه علاوه بر موارد پیشگفت، مشروعیت این شیوه‌نامه را مخدوش کرده است که البته می‌توانست قبل از ابلاغ به‌صورتی جامع و مقبول ارایه شود.
۵. قابل بیش‌بینی است که این شیوه‌نامه برای کنترل تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها اثر محسوسی نخواهد داشت و بدون اعمال تدابیر ذیل مقصود حاصل نخواهد شد:
• تدوین راهنماهای بالینی به شیوه نظام‌مند با مشارکت سازمان نظام پزشکی و انجمن‌های علمی با لحاظ شرایط خاصی بومی و منطقه‌ای می‌تواند مقدمه‌ای بر مشارکت همه‌جانبه در کنترل مصرف بی‌رویه دارویی بدون هرگونه سوگیری تخصصی باشد. پرواضح است که ایجاد محدودیت در درمان بیماران توسط پزشکان عمومی، خارج از صلاحیت «دبیرخانه شورای راهبردی تدوین راهنماهای سلامت» است.
• بهبود سواد سلامت به‌ویژه تفکیک بیماری‌های میکروبی از ویروسی و آموزش عمومی به مردم الزامی است. در این صورت، هنگام شیوع بیماری‌های ویروسی پزشکان برای تجویز آنتی‌بیوتیک تحت فشار قرار نخواهند گرفت و در صورت تجویز اشتباه برخی از پزشکان، مردم خود در استفاده از آن درنگ خواهند کرد. تاکید بر بیماری‌های عفونی خودمحدودشونده که بدون استفاده از آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابد، یکی از معضلات کنونی است.
• اطلاع‌رسانی به پزشکان و بیماران در مورد شیوع بیماری‌های عفونی بومی یا فصلی در هر منطقه که به آگاهی بیشتر در انتخاب دارو می‌انجامد، مداخله‌ای اساسی است که با حضور صاحب‌نظران اپیدمیولوژی و تدوین پروتکل‌های مربوطه قابل تامین است.
• برگزاری دوره‌های آموزشی تجویز منطقی دارو و فعال کردن کمیته‌های بررسی نسخ در سطوح دانشگاهی با استفاده از اهرم‌های تشویقی و بازدارنده برای پزشکان عمومی و متخصصین حتماً راهگشا خواهد بود؛ اما توصیه می‌شود مدل چرخه تولید، تجویز، مصرف و مراقبت دارویی که در برخی از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته است، برای نخستین بار تدوین و بهره‌برداری شود.
• فروش داروهای بدون نسخه و تجویزهای داروخانه‌ای به‌شدت بر روند خوددرمانی افزوده است که بخشی از آن مربوط به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌شود. متاسفانه سیاست‌های اخیر وزارت بهداشت در افزایش داروهای بدون نسخه نیز بر این مشکل دامن خواهد زد؛ بنابراین محدودسازی و کنترل این داروها نیز در این موضوع به‌شدت موثر خواهد بود.
• نکته جالب دیگر این‌که این محدودیت فقط برای پزشکان عمومی صورت گرفته است و به سایر متخصصین غیرمرتبط اجازه تجویز داده شده است. این مساله طبق معمول نشان‌دهنده بی‌اعتقادی مسوولین به توسعه اختیارات طب عمومی است، ولی آیا نگرانی از مقاومت دارویی و تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها در سایر گرایش‌های تخصصی بررسی شده است؟
با عنایت به موارد پیشگفت، ایجاد محدودیت حتی یک قلم دارو برای طب عمومی کشور بدین شکل فاقد وجاهت علمی و قانونی است؛ همچنان که قوانین مجلس از جمله قانون برنامه ششم، قوانین و ضوابط سازمان نظام پزشکی و حتی مصوبات شورای معاونین وزارت بهداشت نافی شیوه‌نامه مذکور است؛ اما از آن‌جایی‌که قصد تضارب حقوقی در این مرحله وجود ندارد، به هر شکل که صلاح می‌دانید در اصلاح رویه و لغو شیوه‌نامه مذکور دستور مساعد صادر فرمایید.
انجمن پزشکان عمومی ایران نیز در این مسیر همگام با سیاست‌های موجه علمی و حقوقی، آمادگی دارد تا نسبت به توانمندسازی همکاران و بهبود سواد سلامت جامعه نقش مفید و موثری ایفا کند که تا کنون چندان مورد عنایت مسوولین قرار نگرفته است.
بنده،به شخصه حاضرم،در قبال شیوه نامه کذایی،ممنو عیت تجویز داروها،از شخص وزیر بهداشت و معاون درمان آقای جان بابایی،بدلیل انشا وابلاغ این بخشنامه نابخردانه وفرصت طلبانه،به دیوان عدالت اداری یا هر مرجع مرتبط شکایت کنم.
دکترامیرحسین نوشادجمال،پزشک عمومی
آقای دکتر نوشاد جمال بیییییییی نظیرن واقعا عاااالی هستن تو تشخیص و درمان ما هررر وقت به هر دلیلی مریض باشیم میریم پیش ایشون و فقط فقط با یه نسخه در همون لحظه و توی مطب درمان می شیم و سالم برمی گردیم خونه آقای دکتر از زحمات شما ممنونم