دکتر محمدهادی صادقی
عضو و بازرس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی کشور
نامه مورخ ۹۷/۶/۳۱ رییس کل محترم سازمان نظام پزشکی خطاب به چند انجمن بهپیوست نظریه مشاور حقوقی، به این معناست که هر فعالیت جزئی انجمنها در حوزه آموزش، منوط به اخذ مجوز موردی از وزارت بهداشت و دانشگاههای مربوطه خواهد بود.
اگرچه این مکاتبات ظاهراً یک پاسخ حقوقی معمول است اما در واقع بحث تعارضات بینرشتهای است و در این میان استفاده از ابهامهای قانونی و آییننامهای، مورد همت افرادی چند قرارگرفته تا شاید بر سنگینی ادعاهای طرف خود بیافزایند و حتی پیگیرهای حقوقی و قضایی را پشتوانه نظریات خود قرار دهند.
امید بستن به راهکارهایی که مبنای آن افزایش برخوردهای حقوقی است، بهدلیل زمینههای اشتراک کارکرد در تخصصهای مختلف پزشکی نهتنها موضوع را حل نمیکند، بلکه به دلیل افزایش تشکیل پروندههای انتظامی و کیفری، از اعتبار جامعه مرجع پزشکی میکاهد.
یکی از نتایج ارزشمند کارکرد انجمنها این است که بنا بهضرورت و نیاز به افزایش بار علمی پزشکان، دورههای کوتاهمدت آموزش و کارگاهی را در حیطههای موردنیاز با استفاده از متخصصین برجسته مربوط، برگزار مینمایند که تاکنون بخش قابلتوجهی از بهروز شدن شیوههای درمان بیماران از این طریق حاصل شده است اما با وجود این کارکرد مثبت، آموزش در حیطههای مشترک بینصنفی تبدیل به پاشنه آشیل استقلال علمی و آموزشی انجمنها شده است و بعضاً رفتار ناخوشایندی را در بین انجمنهای مختلف شاهد بودهایم.
اختلاف بین رشتهها، واقعیتی اجتنابناپذیر بوده و بنابراین مدیریت این حوزه امری لازم و ضروری است که بر طبق قاعده باید توسط طرف معتبر و بیطرفی مدیریت شود.
در این حوزه، همانگونه که تجربیات دهههای اخیر نشان داده است وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بدون استفاده از ظرفیت سازمان نظام پزشکی و بدون ایجاد تعامل بین انجمنهای تخصصی، توانایی خطکشی در بین مرزهای محو بینرشتهای را ندارد.
از طرف دیگر، نکته قابلتوجه در استراتژی سازمان نظام پزشکی حول این موضوع، این است که استفاده از تبصرههای مبهم آییننامهای برای در پیش گذاشتن روندهای طولانی و گاه تنگنظرانه اداری، با فلسفه تشکیلات انجمنهای علمی هماهنگی ندارد و درهرحال برداشتهای محدودساز نمیتواند با اخذ نظر از یک مشاور و بدون توجه به گستردگی کارکرد انجمنها و آییننامههای مربوطه مبنای عملکرد بزرگترین سازمان مردمنهاد کشور باشد.
تقلیل این موضوع خطیر به یک مکاتبه ساده حقوقی هم همانگونه که در مکاتبات اخیر سازمان نظام پزشکی مشهود است، نوعی ساده انگاشتن موضوع و حتی پاک کردن صورت مساله است.
وظیفه منتخبین ارشد جامعه پزشکی است که بهجای ورود به بازیهای نازل پر عارضه، بهطور بنیادین و با نگاهی کارشناسانه و درشان جامعه فرهیخته پزشکی، حتی با ساختار سازی درونسازمانی، تشکیلات مطمئن حل تعارضات بین صنفی را مدیریت نمایند.