انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
حسینعلی شهریاری اضافه می‌کند: پزشک خانواده تکلیف قانونی برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه است و چون قانون است حتما باید طبق قانون اجرا شود . اجرای طرح پزشک خانواده،یک تکلیف قانونی است که طبق قوانین برنامه سوم، چهارم و پنجم توسعه، جزو وظایف دولت است. اگرچه وزرای دولت های هشتم ، نهم ، دهم ویازدهم همواره اعلام کرده اند که اهتمام جدی بر اجرای این تکلیف قانونی دارنداما درعمل این طرح، همواره از برنامه عقب مانده است.
دربرنامه پزشک خانواده، هرایرانی، یک پزشک مسئول دارد، پزشکی که از زمان تولد و حتی قبل از تولد، مراقب سلامت اوست. او برای کسانی که تحت نظر دارد، پرونده سلامت الکترونیک تشکیل می‌دهد و در صورت بروز بیماری اگر در حیطه توان او باشد به درمان می‌پردازد و فقط در صورت نیاز، فرد را به پزشک متخصص ارجاع می‌دهد. هر پزشک عمومی، باید دوره پزشک خانواده را طی کند. دوره ای که به گفته سیامک مره صدق ،عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ، باید بین ۲ تا ۳ سال بعد از پزشکی عمومی طی شود اما هنوز در آموزش پزشکی ، برنامه ای برای آموزش پزشک خانواده، وجود ندارد. اجرای برنامه پزشک خانواده در بسیاری از کشورها سابقه ۷۰ ساله دارد. انگلستان، یکی از پیشگامان برنامه پزشک خانواده است. البته کشورهای دیگری همچون آمریکا، چین، ویتنام، تایلند، ژاپن، عربستان، فلسطین و ۶۰ کشور دیگر نیز این طرح را اجرا کرده اند.
- شرحی برحکایت طولانی پزشک خانواده درایران
در ایران پزشک خانواده، اولین بار در قانون بیمه خدمات درمانی همگانی در سال ۱۳۷۳ به تصویب رسید زمانی که علیرضا مرندی وزیر بهداشت کابینه هاشمی رفسنجانی بود. پزشک خانواده نه در زمان او و نه در زمان وزیر بعد از او که فرهادی بود اجرایی نشد و تا پایان سال ۱۳۸۳ که بودجه سال ۱۳۸۴ در حال تصویب در مجلس بود، این بیمه برقرار نشد. در زمستان ۱۳۸۳ مجلس شورای اسلامی با تغییر ردیف‌های اعتباری، حدود ۳۰۰میلیارد تومان به اجرای بیمه روستاییان طبق ماده ۱۲ قانون برنامه خدمات درمانی همگانی و اجرای طرح پزشک خانواده اختصاص داد. سال ۸۴ آخرین روزهای مسئولیت مسعودپزشکیان، وزیر بهداشت دولت هشتم بودکه طرح پزشک خانواده در روستاها با استفاده از اعتبار ۵۰۰میلیارد تومانی که آن زمان برای اجرای این برنامه در اختیار وزارت رفاه و تأمین اجتماعی جوان قرار گرفته بود، در روستاها آغاز شد. قانون بودجه سال۸۴، سازمان بیمه خدمات درمانی را موظف کرده بود که دفترچه بیمه خدمات درمانی را برای تمام ساکنان روستاها و مناطق شهری زیر ۲۰هزار نفر تامین و بدین ترتیب امکان بهره‌مندی از خدمات سلامت را در قالب برنامه نظام ارجاع وپزشک خانواده فراهم کند.
با روی کار آمدن دولت نهم، کامران باقری لنکرانی گرچه برنامه پزشک خانواده را در روستاها جدی تر دنبال کرد اما بین وزارت بهداشت و وزارت رفاه ، اختلاف وجود داشت؛ وزارت بهداشت از پرداخت‌های با تأخیر و زارت رفاه درباره حقوق پزشکان خانواده و تیم‌های سلامت مستقر در روستاها ناراضی بود و وزارت رفاه هم اعلام می کرد که پزشکان خانواده، مطابق قرار داد، در روستاها فعالیت نمی‌کنند.
طرح مطابق با برنامه جلو نمی رفت اما قانون بودجه۸۸، وزارت بهداشت را مکلف کرد تا طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع را در تمام شهرهای زیر ۱۰۰هزار نفر اجرا کند. هنگامی که مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت دولت دهم شد، ابتدا پزشک خانواده رااز مهمترین برنامه‌های وزارت بهداشت، دانست و قول داد که تا پایان سال ۹۱ همه روستاها و شهرهای کشور زیر پوشش این برنامه برود. در زمان او، این طرح در روستاها و شهرهایی با جمعیت زیر ۲۰ هزار نفر در ۲ استان فارس و مازندران به صورت پایلوت و طبق نسخه ۰۱ پزشک خانواده در ۳ استان خوزستان، چهارمحال و بختیاری و سیستان و بلوچستان در زمان او به اجرا درآمد. او خود را وزیر پزشک خانواده نامید وگفت: «تمام سعی خود را برای اجرای هرچه بهتر این برنامه انجام می‌دهیم. از این پس برای افتتاح برنامه پزشک خانواده، هفته‌‌ای یک مرتبه به استان‌های مختلف کشور سفرخواهم داشت». نسخه ۰۲ پزشک خانواده شهری هم در زمان او رونمایی شد اما اجرا نشد. بعد از برکناری او، محمد حسین طریقت منفرد ، که می گفت: «حتی در ۶ دقیقه هم می توان کارهای بزرگ انجام داد» از موضع وزیرجدید بهداشت درباره پزشک خانواده گفت: «من با پزشک خانواده بزرگ شده‌ام و بدون پزشک خانواده نمی‌توان کارهای بزرگ انجام داد.» او نسخه ۰۲ را اصلاح کرد و گفت که می خواهد پزشک خانواده را در دولت دهم وارد تهران کند.
ثبت‌نام از پزشکان عمومی برای همکاری در این طرح آغازشد اما پزشک خانواده به تهران نرسید. دولت یازدهم هم چون دولت های پیشین اجرای پزشک خانواده را جزو اولویت‌های خود اعلام کرد. دکتر سیدحسن هاشمی وزیر بهداشت دولت یازدهم، چنین گفت:«پزشک خانواده تکلیف قانونی است، متوقف نخواهد شد و مصمم به اجرای آن اما به شیوه درست هستیم. قانون حکم می‌کند که اول به صورت آزمایشی اجرا کنیم تا اشکالات را ببینیم و بعد آن را توسعه دهیم.» وزیر بهداشت به همشهری می‌گوید: مصمم به اجرای پزشک خانواده هستیم.منتقدان می‌گویند ما طرح تحول سلامت را جایگزین برنامه پزشک خانواده کرده ایم من به آنها می‌گویم اصلا طرح تحول سلامت، مقدمه اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع است ابتدا باید زیرساخت فراهم شود مگر ممکن است که بخواهیم برنامه بزرگی را بدون زیر ساخت اجرا کنیم؟ طرح تحول نظام سلامت زیرساخت های لازم برای اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده را فراهم می‌کند.
- زیر ساخت ها در حال فراهم شدن است
زیر ساخت ها در حال فراهم شدن است . اولویت های اول، این طرح تقویت شد و یا در حال تقویت است .ایرادات و کمبودها شناسایی شده است و در حال اصلاح آنها هستیم . در زمینه کمبود پزشک و دارو اقدامات لازم انجام و یا در حال انجام است .در حال ترمیم و یا تجهیز واحدهای ارائه خدمت هستیم .مراکز تربیت پزشک را تعمیر و تجهیز کردیم .نواقص برنامه پزشک خانواده در دو استان مازندران و فارس هم پیگیری و شناسایی شده است و در حال اصلاح است.به دنبال برنامه های سلامت محور به‌جای درمان‌محور در این طرح هستیم .از سوی دیگر بسترهای الکترونیکی این برنامه به سرعت در حال فراهم شدن است در همین راستا در حال تکمیل پرونده سلامت الکترونیک هستیم .
دکتر علی اکبر سیاری، معاون بهداشتی وزیربهداشت
- مشکلات را برطرف کنید
پزشک خانواده باید هر چه سریع تر اجراشود چرا که تکلیف قانونی است و عدم اجرای آن تخلف است .مسئولان می‌گویند برای اجرا ، ابزار و امکانات لازم دارند ما هم می گوییم هر چه سریع تر و از همین امروز مشکلات را برطرف کنید و پزشک خانواده را اجرا کنید . زمان کم است و مشکلات مردم بسیار . دولت قبل دیر مصمم به اجرای این برنامه شد و این دولت نیز گرچه ابتدا اعتقاد قطعی به اجرای آن نداشت اما حالا مصمم به اجراست چون برای هزینه درست بودجه سلامت راهی جز اجرای این برنامه ندارد .در استان‌های فارس و مازندران که این برنامه به صورت پایلوت اجرا می شود کارهایی خوبی انجام شده است اما همچنان پزشک خانواده از این دو استان فراترنرفته است .
دکتر احمد آریایی نژاد ، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی
فتانه انفرادی – روزنامه همشهری دوشنبه ۲۰ مهر ۹۴
رنگ تاکسی شیراز سبزوسفید بود .
بین المللی شد .زرد اما همان تاکسی است.
پزشک خانواده هم واقعی نیست چون پزشک مدیر اصلی نیست (بیمار خودش وبراساس علم خودش فرم ارجاع می گیرد) به ۱۵۹۰هم شکایت می کند.
پرداخت کنندها هم بدلخواه عمل میکنند.