معاون درمان وزیر بهداشت دستاوردهای طرح تحول سلامت در حوزه درمان را تشریح کرد
سایت انجمن پزشکان عمومی ایران: محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به مناسبت هفته دولت، در میزگردی در خبرگزاری جمهوری اسلامی شرکت کرد، به تشریح دستاوردهای طرح تحول سلامت در حوزه درمان پرداخت و به پرسشهای خبرنگاران ایرنا پاسخ گفت.
آقاجانی گفت: با شروع کار دولت یازدهم حوزه سلامت با سه مشکل جدی بالابودن هزینه درمان، عدم عدالت در دسترسی به خدمات پزشکی، عدم کیفیت خدمات پزشکی و غیرپزشکی مواجه شد.
بیمارستانها پاشنه آشیل دولت بود
وی ادامه داد: بر اساس گزارش نهادهای نظارتی، در ابتدای دولت یازدهم بیمارستانهای دولتی پاشنه آشیل و نقطه آسیب نظام جمهوری اسلامی معرفی شد که بر همین اساس هشت برنامه برای خواست مردم طراحی شد.
وی با اشاره به اینکه مهمترین اقدام در طرح تحول سلامت، بیمه شدن همه ایرانیان فاقد بیمه و کاهش فرانشیز پرداختی مردم بود توضیح داد: بخشی از هزینه این اقدام توسط بیمه سلامت ایرانیان و بخشی توسط وزارت بهداشت پرداخت شد و ۱۰ میلیون ایرانی فاقد بیمه که بیشتر این افراد را حاشینه نشینهای تشکیل میدادند، بیمه شدند، افرادی که از حداقل معیشت نیز برخوردار نبودند و با این اتفاق پوشش بیمه به بالای ۹۵ درصد رسید.
حلقه محافظتی هزینههای درمان برای ۱۶ میلیون نفر
آقاجانی با بیان اینکه در دولت قبل هزینههای مردم در بیمارستانها بالا بود، گفت: در بیمارستانهای دولتی در ابتدای دولت یازدهم، مردم ۳۷ درصد هزینهها پرداخت میکردند بنابراین حلقه محافظتی بیماران در مقابل هزینهها برنامه دوم طرح تحول در حوزه درمان بود که تاکنون شامل ۱۶ میلیون نفر از بیماران بستری شده در بیمارستانها بود و این هزینه پرداختی از ۳۷ درصد به ۶ و ۷ درصد کاهش پیدا کرد.
سهم مردم از هزینه درمان ۴۰ درصد شد
معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توضیح داد: تا دو سال و نیم گذشته بیماران مجبور بودند ۳۷ درصد هزینه دارو، وسایل شخصی و دستمزد پزشکان را به صندوق بیمارستان بپردازند و مجموع پرداخت از جیب مردم ۶۰ درصد بود که هم اکنون به ۴۰ درصد کاهش یافته است.
ستون دریافت سلیقهای در بیمارستانهای دولتی و خصوصی
وی گفت: برای تکمیل حلقه حفاطت مالی سه تکه وجود داشت، یکی صندوق بیمارستان، دیگری پول دارو و بخشی هم به صورت دستمزد پزشک به صورت غیر رسمی در مطب پرداخت میکردند، یکی از دشوارترین کارها این بود که این رینگ حفاظتی را کامل کنیم.
آقاجانی افزود: اکنون صندوق بیمارستان دولتی و خصوصی تنها مرجع قانونی دریافت پول از مردم است و رینگ حفاظتی از پرداخت مردم تکمیل شده است و ستون آزاد، ستون دلبخواه، ستون سلیقهای و ستون اجحاف که رسما وجود داشت هم در بیمارستان دولتی و خصوصی کاملا جمع شده است.
وی گفت: رقم این پولهای اضافه که از مردم گرفته میشد، خیلی زیاد بود، اما اکنون این ستونهای متفرقه در اکثریت قریب به اتقاق بیمارستانهای دولتی و خصوصی وجود ندارد و حفاظت مالی از بیماران نه تنها از بیمارستانهای دولتی بلکه در تمام ۹۰۰ بیمارستان دولتی و خصوصی اعمال شده است و هیچ بیمارستانی حق ندارد خارج از صورتحساب رسمی پولی دریافت کند.
به گفته وی اکثر بیماران (حدود ۱۰۰ درصد بیماران) حداقل یک بار در دوران بستری برای تهیه دارو به خارج از بیمارستان مراجعه میکردند که اکنون به سه درصد رسیده است.
معاون درمان وزارت بهداشت اظهارکرد: با اجرای طرح تحول نظام سلامت قسمت ستون آزاد پرداختی مردم در بیمارستانها برداشته شد و در تمام ۹۰۰ بیمارستان سراسر کشور چه دولتی و غیردولتی اجرایی شد و بیمارستانها موظف هستند که طبق تعرفه هزینهها را دریافت کنند.
قیمتگذاری تجهیزات پزشکی برای اولین بار
آقاجانی گفت: تا قبل از طرح تحول نظام سلامت قیمت گذاری تجهیزات پزشکی وجود نداشت و براساس قیمت بازار تنظیم میشد و کاملا رها بود اما با اجرای این طرح برای اولین بار ۱۰ هزار قلم تجهیزات پزشکی قیمت گذاری شد و این تجهیزات در سازمان غذا و دارو قیمت دارند.
سبد تجهیزات پزشکی مردم ۴۲ درصد ارزان شد
به گفته وی از رهگذر این ثبات قیمت ۴۲ درصد از سبد لوازم پزشکی مردم کاهش قیمت داشت و این کاهش به پرداخت مردم کمک کرد.
آقاجانی درباره وضعیت بیمارستانها اظهارکرد: قبل از اجرای طرح تحول نظام سلامت ۶۷ درصد بیمارستانها فرسوده بودند و خدمات نامطلوبی در این مراکز ارائه میشد که با اجرای این طرح، بازسازی بیمارستانها شروع شد و بیش از دو میلیون مترمربع بازسازی شده و در خصوص هتلینگ نیز ۷۷ قلم تجهیزات پزشکی برای بهبود کیفیت هتلینگ توزیع شد و ۴۰ هزار تختخواب نیز نوسازی شده است.
۲۱۰۰ میلیارد تومان برای نوسازی بیمارستانها
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا ادامه داد: ۲۷ هزار و ۵۰۰ قلم تجهیزات پزشکی در حدود هزینه ۵۰ میلیون تا ۵ میلیارد به سراسر کشور ارسال شد و حدود ۱۱۰۰ میلیارد تومان برای هتلینگ و هزار میلیارد تومان برای تجهیزات پزشکی و در مجموع در طی دو سال بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان برای نوسازی بیمارستانها هزینه شد که این غیر از پروژههای توسعهای است.
وی با بیان اینکه عدالت اجتماعی و عدالت در سلامت شعار مهم انقلاب اسلامی است تاکید کرد: وظیفه داریم برای تحقق این شعار تلاش کنیم که از جمله اقدامات عدالت در سلامت رفتن پزشکان به مناطق محروم بود.
پزشکان مناطق محروم ۲٫۵ برابر شدند
آقاجانی ادامه داد: بیش از پنج هزار و ۷۰۰ پزشک متخصص و فوق تخصص به صورت تمام وقت با اجرای این طرح در ۳۰۱ شهر مناطق محروم مستقر شدند و تعداد پزشکان متخصص در سراسر کشور بیش از ۲٫۵ برابر شد در صورتی که در گذشته تنها پنج درصد تمام وقت بودند.
۷۵۰۰ پزشک بدون مطب و تمام وقت در مراکز دولتی
معاون درمان وزارت بهداشت با توضیح اینکه منظور از پزشک تمام وقت، پزشکی است که از صبح تا غروب با تعرفه دولتی کار میکند گفت: ۱۰۰ درصد از پنج هزار و ۷۰۰ نفر پزشکی که به مناطق محروم رفتند تمام وقت هستند و مطب ندارد و بیماران با ۳۵۰۰ تومان ویزیت میشوند که این کار، ارزش زیادی دارد زیرا اکثریت مردم مناطق محروم توان پرداخت ویزیت مطب خصوصی را ندارند.
به گفته وی یکی از احکام برنامه پنجم توسعه در حوزه سلامت تمام وقت شدن پزشکان بود و قبل از طرح تحول نظام سلامت فقط ۱۸ درصد پزشکان وزارت بهداشت تمام وقت بودند و پایان سال ۹۴ این رقم به ۴۷ درصد رسید، یعنی بیش از ۱۰ هزار پزشک متخصص و فوق تخصص تمام وقت در اختیار بیمارستانها و مراکز دولتی هستند.
۹۰۰ پلی کلینیک تخصصی در خدمت مردم
آقاجانی با بیان اینکه از مصادیق دسترسی مردم به خدمات درمان، کلینیکهای سرپایی است افزود: برای بهبود دسترسی مردم به خدمات سرپایی حدود ۱۷ هزار پزشک متخصص و فوقتخصص در قالب ۶۵۰ پلی کلینیک ویژه در سراسر کشور ساماندهی کردیم که با تعرفه دولتی کار میکنند و طی این دو سال ۸۰ میلیون بار ویزیت انجام شده است.
وی ادامه داد: ۲۵۰ پلی کلینیک تخصصی جدید و مدرن با بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ مطب در حال ساخت است و تا پایان سال و اوایل سال آینده همه آنها به بهره برداری میرسد و ۱۰ هزار پزشک تمام وقت وزارت بهداشت در این مطبها کار میکنند و دیگر به دنبال مطب خصوصی نمی روند.
نوبتدهی تلفنی و اینترنتی در کلینیکهای تخصصی
معاون درمانی وزارت بهداشت در پاسخ به پرسش ایرنا درباره شایعه فروش نوبت در کلینیکها گفت: وزارت بهداشت از دانشگاهها خواسته که سیستم نوبتدهی به صورت تلفنی، اینترنتی و کمتر حضوری باشد تا حدودی جلوی این مسائل گرفته شود البته برخی بیماران از شهرستانها میآیند و ممکن است به اینترنت دسترسی نداشته باشند بنابراین نوبتدهی به صورت حضوری است.
۳ ماه متوسط انتظار در کلینیکهای تخصصی دولتی
وی در پاسخ به پرسش دیگر ایرنا درباره مدت زمان نوبت دهی گفت: متوسط نوبت دهی در شهرها متفاوت است البته اگر بیمار اورژانسی باشد نیازی به نوبت دهی نیست و بلافاصله ارجاع داده میشود اما برای بیماران غیراورژانسی برای نمونه اگر فقط یک متخصص در یک شهر باشد ممکن است سه ماه دیگر نوبت داده شود.
آقاجانی با بیان این که کلینیکهای ویژه از مهمترین اتفاقات برای استقرار سیستم ارجاع است اظهارکرد: در گذشته وقتی صحبت از پزشک خانواده و کلینیکهای ویژه بود، فراموش کرده بودیم که ارجاع بیماران از سطح یک به دو است و باید سطح دو وجود داشته باشد که ارجاع شود.
وی توضیح داد: سطح یک مراکز بهداشت و درمانی شهری و روستایی و سطح دو کلینیکهای تخصصی هستند که وقتی به ۹۰۰ کلینیک برسد در واقع این سطح دو خدمات پزشکی در کشور کامل میشود.
۵۰۰ اتاق زایمان یک نفره با امکان حضور همسر
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به اینکه در حوزه زایمان ۱۸۰۰ واحد اختصاصی زایمان در حال ساخت است گفت: ۵۰۰ واحد هفته آینده افتتاح میشود که مختص یک بیمار است و امکان حضور همسر و مادر بیمار در این واحدهای اختصاصی وجود دارد.
استقبال کم زنان از زایمان بدون درد
آقاجانی در پاسخ به پرسش ایرنا درباره زایمان بدون درد نیز گفت: زایمانهای بی درد هنوز در جامعه جانیفتاده حتی گاهی برای کم کردن درد در بسیاری از مراکز از داروهای بیهوشی و روش استنشاقی استفاده میکنند اما باز هم استقبال خوبی از آن نشده است.
وی درباره خدمات زایمان در بیمارستانهای دولتی گفت: در گذشته حدود ۵۶ درصد زایمانها در کشور به روش سزارین انجام میشد که با هفت اقدام دولت مانند رایگان شدن زایمان طبیعی، در مراکز دولتی، میزان سزارین در کشور هفت درصد کاهش یافت و به ۴۹ درصد کل زایمانها کاهش یافت.
ساخت ۱۲۵ بخش اورژانس جدید در بیمارستانهای کشور
آقاجانی با اشاره به اینکه مهمترین تکلیف در حاکمیت خدمات درمانی است گفت: ۱۲۵ بخش اورژانس بیمارستانی جدید در حال ساخت، ساخته شده یا ساخته و تحویل داده شده است که این ۱۲۵ بیمارستان جزو بیمارستانهای اصلی کشور هستند.
معاون وزیر بهداشت همچنین از راه اندازی ۲۱ پایگاه اورژانس هوایی در کشور خبر داد که تا آخر دولت یازدهم باید به ۴۴ پایگاه افزایش یابد تا مسیرهای فرعی و صعب العبور را پوشش دهد.
وی از انتقال ۴۲۰۰ مصدوم از پایگاههای هوایی فعلی وزارت بهداشت در یکسال گذشته خبر داد و گفت: همه این بالگردها اجارهای هستند و وزارت بهداشت هنوز توان خرید بالگرد اورژانس ندارد.
آقاجانی درباره تختهای مراقبتهای ویژه نیز خبر داد: در یکسال گذشته تاکنون ۱۷۰۰ تختای سی یو در کشور راه اندازی شده است و تا آخر امسال ۷۰۰ تخت ICU دیگر به بهره برداری میرسد.
وی گفت: در گذشته در کل کشور ۵۷۰۰ تخت ICU داشتیم که امسال ۲۴۰۰ تخت دیگر به آنها اضافه میشود و تعداد تختهایای سی یو کشور ۵۰ درصد بیشتر میشود. هزینه ساخت و تجهیز هر تخت مراقبت ویژه نیز یک میلیارد تومان است که از محل اعتبارات طرح تحول سلامت تامین میشود.
۷ بیمارستان جدید سوختگی ساخته میشود
وی درباره اقدامات طرح تحول نظام سلامت در حوزه سوختگی گفت: ۱۸ بخش BICU (آی سی یو سوختگی) و ۷ بیمارستان سوختگی ساخته و آماده شده و یا تا پایان دولت یازدهم به اتمام میرسد که یکی از آنها که مجهزتر است در تهران قرارد دارد و این پیشرفت قابل ملاحظهای است.
به گفته وی، هزار تخت با تغییر کاربری نیز با اجرای این طرح به بخش روانپزشکی اضافه شد.
۶ استان بدون مرکز درمان ناباروری
معاون درمان وزیر بهداشت با بیان اینکه ۶ استان فاقد مرکز ناباروری است گفت: ۲۵ بخش ناباروری در کشور داریم که در حال بازسازی و نوسازی هستیم و ۱۷ مرکز ناباروری نیز با تمرکز بر مناطق محروم و فاقد مرکز باروری به این مراکز اضافه خواهد شد.
وی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ایرنا درباره پوشش بیمهای درمان ناباروری ادامه داد: هنوز پوشش بیمهای برای درمان ناباروری نداریم اما ۸۵ درصد هزینه درمان ناباروری اقشار نیازمند تحت حمایت نهادهای دولتی را بر اساس تعرفه دولتی برای پنج دوره درمان (دو بار IVF) پوشش میدهیم.
آقاجانی درباره توسعه بیمارستانها گفت: ساخت بیمارستانهای جدید از اهداف وزارت بهداشت است و حداقل ۸۰ هزار تختخواب نیاز است که ۲۱ هزار تخت بیمارستانی در حال ساخت است.
معاون درمان وزارت بهداشت دستاورد مهم طرح تحول نظام سلامت را حفظ احترام و شان مردم بیان کرد.
دولتی اداره کردن بیمارستانها عامل بی احترامی به برخی بیماران
وی در پاسخ به پرسش ایرنا درباره بی احترامی و کم توجهی به بیماران در برخی بیمارستانهای دولتی با بیان این که نارضایتی بیماران از برخورد نامناسب در بیمارستانها با آنها ریشه در مسائل زیادی دارد گفت: اگر در بیمارستانهای دولتی به بیماران کم توجهی و بی احترامی میشود، باعث خجالت است و دولتی اداره کردن بیمارستانها یکی از دلایل این مسئله است.
آقاجانی افزود: کاهش تصدی گری دولت در حوزه سلامت با حفظ اصل حفاظت مالی مردم در برنامه ششم توسعه، برگزاری کلاسهای آموزشی کادر پزشکی، انضباط و تعیین استاندارد لازم در بهبود این مساله موثر است.
به گفته وی دلیل عدم تصدی بخش خصوصی مشکل قانونی واگذاری است و از سوی دیگر بین دخل و خرج بیمارستانها توازنی وجود ندارد.
وی گفت: باید بیمه با تعرفه مناسب هزینهها را جبران کنند و هزینه خدمات را به سرمایه گذار ارائه دهد در حالی که ۱۲ ماه است بیمه سلامت هزینه خدمات را ارائه نکرده است و تاخیر بیمهها و واقعی نبودن تعرفهها عامل مهم استقبال نکردن بخش خصوصی از سرمایه گذاری در بیمارستان سازی است.
آقاجانی همچنین از ایجاد مراکز پیشرفته درمان سکته مغزی و قلبی در ۵۷ بیمارستان کشور خبر داد و گفت: در این مراکز پروتکل درمان استاندارد سکته در کمتر از شش ساعت اجرا میشود؛ اگر لازم باشد برای این بیماران استنت گذاشته میشود و در این مراکز یکی از پیشرفته ترین داروهای از بین بردن لخته خون با پوشش بیمهای در دسترس قرار گرفته است.