دکتر علی اصغر هنرمند
سردبیر وبسایت انجمن پزشکان عمومی ایران
طی چند روز گذشته خبر اعمال محدودیت سنی برای شرکت در آزمون دستیاری سر و صدای زیادی در جامعه پزشکی به پا کرده است. هر چند به گفته معاون آموزشی وزرات بهداشت اعمال این مصوبه تا اطلاع ثانوی بهتاخیر افتاد، اما از یک سو همچنان احتمال تصویب مجدد آن وجود دارد و از سوی دیگر این مصوبه سوالات زیادی در مورد موضوع محدودیت سنی بهوجود آورده است. یکی از این پرسشها که احتمالا برای شما نیز پیش آمده وجود چنین قانونی در کشورهای دیگر است. آیا چنین محدودیتی در دیگر کشورهای دنیا نیز اعمال میشود؟
پیدا کردن پاسخ این سوال کار مشکلی نیست. با یک جستجوی ساده در اینترنت به وبسایتی میرسیم که به راهکارهای پذیرش در دوره دستیاری در کشور آمریکا و آزمون USMLE پرداخته است. در میان مقالات آن مطلبی وجود دارد که به یکی از پرسشهای رایج خوانندهها پرداخته است: وجود محدودیت سنی برای شروع دوران دستیاری؟
نویسنده مطلبش را اینگونه شروع میکند که بهطور کلی و بر اساس قوانین آمریکا، اعمال محدودیت سنی برای ورود به دوره دستیاری «تبعیض سنی» بهحساب آمده و ممنوع است. در ادامه به این موضوع اشاره میشود که اصولا عدم وجود محدودیت سنی برای ادامه تحصیل دارای مزیتهای متعددی است، چرا که به پزشکان امکان و امید ادامه تحصیل را تا هر سنی خواهد داد. خود نویسنده مقاله هم افراد متعددی را میشناسد که در سنین بالا دوره دستیاریشان را شروع کردهاند. برای مثال یکی از دوستان او در سن ۴۵ سالگی دوره دستیاری پزشک خانوادهاش را شروع کرده یا یکی از همکاران زن او که در دهه چهارم زندگی خود است، بهتازگی وارد دوره دستیاری داخلی شده است.
همین مزیت سبب میشود که فرد با توجه به وضعیت شخصی، تواناییها و علایق خود امکان انتخاب داشته باشد. برای افراد زیادی پیش میآید که در اواسط دوران کاری تمایل به ارتقای تحصیلی پیدا میکنند و این قانون امکان پیشرفت تحصیلی را برای آنها ضمانت خواهد کرد. از سوی دیگر، به این موضوع اشاره میشود که امکان سوءاستفاده از این امکان وجود نخواهد داشت، چون صلاحیت افراد هنگام استخدام بهخوبی مورد بررسی قرار میگیرد. بنابراین فردی که توانایی ادامه تحصیل را در خود نمیبیند، عملا بهدنبال آن نخواهد رفت.
عوامل مختلفی هنگام جذب نیرو مورد بررسی قرار میگیرد. هر چند در آنجا نیز طبق قانون، اعمال تبعیض سنی غیرمجاز شناخته میشود؛ اما کارفرما مجبور به ارایه دلیل برای نپذیرفتن شما نیست و اگر به هر علتی شما را مناسب تشخیص ندهد از استخدامتان خودداری خواهد کرد. در چنین شرایطی ممکن است از میان دو فرد، شخصی انتخاب شود که دارای سن کمتر و توان کاری بیشتری است یا برعکس، فرد مسنتر با توجه به تجربیات بیشترش انتخاب شود. این موضوع سبب میشود که پزشکان هنگام انتخاب، با سبک و سنگین کردن شرایط برای گامهای بعدی تصمیمگیری کنند.
آزادی حق تحصیل بدون محدودیت سنی به هر پزشک اجازه میدهد تا خودش صلاحیت خویش را برای رفتن به هر کدام از رشتههای تخصصی بررسی کند و سپس با در نظر گرفتن همه عوامل برای ادامه تحصیل تصمیم بگیرد.
روزنامه سپید – چهارشنبه ۲۵ شهریور ۹۴