انجمن پزشکان عمومی ایران پایگاه رسمی انجمن پزشکان عمومی ایران
Related Articles
در حاشیه دستورالعمل اخیر بیمه سلامت درباره تجویز انسولین (۲)
دکتر مهران قسمتی‌زاده
رییس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی ایران
بخش نخست این یادداشت: http://isgp.ir/4572
در بخش نخست این یادداشت، پس از مقدمه‌ای درباره شیوع دیابت و تعهدات کشور در برابر گسترش آن، از قول رییس موسسه عالی پژوهش سازمان تامین اجتماعی نقل کرده بودیم که: «در تمام دنیا در ارتباط با این بیماری‌ها پروتکل وجود دارد و اجرا هم می‌شود. ما هم پروتکل داریم ولی اجرا نمی‌شود!»
متاسفانه، همان‌گونه که ایشان اشاره کرده‌اند، علی‌رغم امضای سند بیماری‌های مزمن توسط وزیر رفاه و علی‌رغم تاکید این سند بر تامین ۱۰۰% داروهای مورد نیاز بیماران این حوزه، از اول آذرماه سازمان بیمه سلامت، به‌عنوان یکی از نهادهای زیرمجموعه وزارت رفاه، با بی‌توجهی در اجرای صحیح اسناد ملی، در دستورالعمل جدید خود محدودیت‌های زیر را در تجویز قلم انسولین اعمال کرده است:
در این بخشنامه تجویز انسولین در نوبت اول و هر شش ماه منوط به نسخه شدن آن توسط متخصصان داخلی و فوق‌تخصصان غدد شده است.
محدودیت‌های جدید
به این بخشنامه باید از دو جهت توجه کرد:
۱. یکی از علل شکست برنامه‌های درمانی دیابت در پیشگیری از عوارض آن، مقاومت در مصرف انسولین از سوی بیماران و همچنین در تجویز کمتر از نیاز توسط پزشکان است که ریشه در موارد زیر دارد:
– مقاومت بیمار به‌دلیل ترس از شروع انسولین چون آن را نشانه‌ای از وخامت بیماری خود تلقی می‌کند
– مقاومت بیمار به‌دلیل ترس از تزریق
– مقاومت بیمار به‌دلیل ترس از بروز افت قند در اثر استفاده از انسولین
– محافظه‌کاری پزشکان در شروع انسولین به‌دلیل مقاومت بیمار
– محافظه‌کاری پزشکان در شروع انسولین به‌دلیل سخت بودن تنظیم قند و عدم همکاری بیمار
– بروز افت قند خون در اثر استفاده از انسولین انسانی.
ورود انسولین‌های آنالوگ، به‌صورت قلم انسولینی، بسیاری از این موانع را بی‌اثر کرده و در بسیاری از موارد از بستری شدن افراد دچار دیابت کاسته است.
۲. الزام بیماران برای تجویز انسولین آنالوگ (قلمی) به مراجعه به پزشکان متخصص داخلی و همکاران فوق‌تخصص غدد در بند اول این دستورالعمل.
چند پرسش
باید از صادر کنندگان این دستورالعمل پرسید که:
– آیا می‌دانید در کشور ما تعداد پزشکان متخصص داخلی به ۳۵۰۰ نفر نمی‌رسد و تعداد پزشکان فوق‌تخصص غدد حدود ۲۰۰ نفر است؟ آیا واقعاً با این تعداد از همکاران می‌توان دیابت را شکست داد؟
– آیا الزامی بودن تجویز نسخه اول توسط پزشک متخصص، ناتوانی تشخیص بیماری توسط پزشک عمومی را به بیمار القا نمی‌کند و به جو تخصص‌گرایی دامن نمی‌زند؟ (البته اگر انتقادهای پیشین مسوولان این سازمان را از جو تخصص‌گرایی در نظام سلامت کشور به‌یاد آوریم، تعجب از صدور این بخشنامه بیشتر خواهد شد.)
– آیا این دستورالعمل با سند ملی پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مزمن که به‌صراحت بر تامین ۱۰۰% داروهای مصرفی در این حوزه تاکید دارد، مغایرت ندارد؟
با توجه به این‌که احتمالاً منظور از صدور چنین دستورالعملی، کنترل هزینه‌های سازمان بیمه‌گر بوده است، باید به مسوولان این سازمان یادآوری کنیم که در بیماران دچار دیابتی نیازمند انسولین، هر چه از موانع مصرف آن زودتر گذر کرده و تجویز آن را زودتر شروع کنیم، از هزینه‌های آتی بیماران دیابتی برای این سازمان کاسته‌ایم.
پس شاید لغو این دستورالعمل، ضمن کمک به حل معضل دیابت، کمکی به بیمه سلامت در جهت کاهش هزینه‌های آتی این سازمان باشد. جناب دکتر کبیر، ما منتظریم!
